Τι θα γίνει με τους εγγυητές

Ένα τηλεφώνημα πριν λίγες μέρες με προβλημάτισε πάρα πολύ.  Ένας αξιοπρεπής οικογενειάρχης με ρώτησε τι θα γίνει με τους εγγυητές των μη εξυπηρετούμενων δανείων.  Ο συγκεκριμένος οικογενειάρχης είναι ένας από τέσσερις εγγυητές στο δάνειο του ξαδέλφου του, ο οποίος αδυνατεί να πληρώσει τις δόσεις του.  Εδώ και τρία χρόνια το υπόλοιπο του δανείου αυξάνεται αντί να μειώνεται, και η αξία της εμπράγματης εξασφάλισης μειώνεται αντί να αυξάνεται.  Σήμερα, η αξία της εμπράγματης εξασφάλισης ειναι χαμηλότερη από το υπόλοιπο του δανείου.  Μάταια ο πρωτοφειλέτης προσπαθούσε και προσπαθεί ακόμα να πείσει την τράπεζα να πουλήσει την υποθηκευμένη περιουσία και να αποδεσμεύσει τους εγγυητές αλλά η τράπεζα αρνείται να το πράξει, και πολύ περισσότερο, αρνείται να αποδεσμεύσει τους εγγυητές.  Με τα σημερινά δεδομένα, είναι σχεδόν σίγουρο ότι όταν και εφόσον η εμπράγματη εξασφάλιση εκποιηθεί, δεν θα εξοφληθεί ολόκληρο το ποσό τού δανείου.  Είναι δε πολύ πιθανόν, ο πρωτοφειλέτης και οι τέσσερις εγγυητές του να μην μπορούν να απαλλαγούν από τον μπελά του δανείου και το άγχος που τους προκαλεί.  Το πρόβλημα με τους εγγυητές που είναι εγκλωβισμένοι σε μη εξυπηρετουμένα δάνεια είναι πραγματικά πολύ μεγάλο και αφορά δεκάδες χιλιάδες πολίτες.  Οι εγγυητές σε δάνεια είναι σίγουρα περισσότεροι από τους δανειολήπτες και είναι τα πραγματικά θύματα της κακής διαχείρισης από μέρους των τραπεζών, αλλά και τις πολύ κακής εποπτείας του τραπεζικού συστήματος.  Όμως οι εγγυητές είναι επίσης θύματα ενός απηρχειομένου νομοθετικού πλαισίου δανειοδότησης, εγγυήσεων και εκποιήσεων.  Με βάση το σύστημα που διατηρούμε μέχρι και σήμερα, η τράπεζα δεν μπορεί να εκποιήσει ενυπόθηκες εξασφαλίσεις πριν περάσουν 10 με 15 χρόνια.  Ως αποτέλεσμα, για να είναι πιο εξασφαλισμένη, η τράπεζα απαιτεί από τον δανειολήπτη επιπρόσθετες προσωπικές εγγυήσεις.  Όταν ο πρωτοφειλέτης αδυνατεί να πληρώσει, η τράπεζα έχει το δικαίωμα να θέσει βέτο στις περιουσίες των εγγυητών, με αποτέλεσμα να αρχίζουν οι προστριβές και οι παρεξηγήσεις μεταξύ οικογενειών.  Πολλοί σύζυγοι δεν γνωρίζουν ότι το έταιρον ήμυσι είναι εγγυητής σε δάνειο συγγενικού ή φιλικού προσώπου.  Είναι χιλιάδες οι οικογένειες που έχουν τέτοια προβλήματα.  Προσωπική μου άποψη είναι ότι αυτή η κατάσταση θα δημιουργήσει πληθώρα ενδοοικογενειακών διαφορών και αντιπαραθέσεις μεταξύ συγγενών και φίλων.  Η πολύ άσχημη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τους κρεμασμένους εγγυητές θα έχει τεράστιο κοινωνικό κόστος.  Αξίζει να σημειώσουμε ότι σε πολλές άλλες χώρες δεν υπάρχουν εγγυητές, ούτε προσωπικές εγγυήσεις, ούτε μέμο στις περιουσίες, διότι απλά δεν χρειάζονται.  Στις χώρες αυτές, οι τράπεζες δεν ζητούν προσωπικές εγγυήσεις διότι μπορούν να εκποιήσουν τις ενυπόθηκες εξασφαλίσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα και εισπράττουν τα οφειλόμενα.  Η επιτάχυνση των εκποιήσεων είναι μια ορθή πρακτική απλά η περίοδος που διανύουμε είναι δύσκολη.

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας