Το τραπεζικό σύστημα με τη νέα τάξη πραγμάτων

Τις τελευταίες εβδομάδες, διαδίδονται ψίθυροι για ενδεχόμενο κούρεμα στις καταθέσεις.  Οι ψίθυροι αυτοί είναι ανυπόστατοι αλλά δημιουργούν αναστάτωση ανάμεσα στους καταθέτες και θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του τραπεζικού συστήματος.  Το τραπεζικό σύστημα βασίζεται στην εμπιστοσύνη των καταθετών, και όταν η εμπιστοσύνη κλονίζεται, τότε κινδυνεύει το τραπεζικό σύστημα. Οι καταθέτες θα πρέπει να γνωρίζουν πως θα λειτουργεί η νέα τάξη πραγμάτων στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου.  Κατ’ αρχήν θα πρέπει να σημειώσουμε ότι από εδώ και πέρα, δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ εμπορικών τραπεζών και συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων.  Όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα λειτουργούν ως ανεξάρτητες τράπεζες και δεν θα συνδέονται μεταξύ τους.

Σε περίπτωση λοιπόν που μια τράπεζα, ας πούμε η τράπεζα Α, καταρρεύσει, για οποιοδήποτε λόγο, τότε θα κλείσει, και οι ασφαλισμένες καταθέσεις (μέχρι €100,000) καθώς επίσης και τα δάνεια, θα μεταφέρονται σε μια άλλη τράπεζα, ας πούμε την τράπεζα Β.  Αν μετά τη μεταφορά, η τράπεζα Β δεν διαθέτει τα απαιτούμενα ίδια κεφάλαια (9% των συνολικών δανείων), τότε θα πρέπει να φροντίσει να αυξήσει τα κεφάλαια της, πιθανότατα με έκδοση νέων μετοχών.  Δηλαδή, οι καταθέτες της τράπεζας Α μπορούν να νιώθουν ασφαλής για τις πρώτες €100,000.  Οποιοδήποτε ποσό άνω των €100,000 θα χάνεται, δηλαδή, αν ένας καταθέτης διαθέτει κατάθεση €120,000 στην τράπεζα Α, θα χάσει €20,000, αλλά θα έχει €100,000 στην τράπεζα Β.  Αν μελλοντικά, η τράπεζα Β καταρρεύσει, τότε οι ασφαλισμένοι καταθέτες μέχρι €100,000 και τα δάνεια θα μεταφερθούν σε μια άλλη τράπεζα, και ούτω καθεξής.  Οι καταθέτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει κίνδυνος κουρέματος σε οποιαδήποτε τράπεζα αλλά υπάρχει η πιθανότητα κλεισίματος, σε περίπτωση που μια τράπεζα δεν αντέξει.  Μια τράπεζα μπορεί να κλείσει για διάφορους λόγους.  Στην περίπτωση που η τράπεζα δεν μπορεί να εισπράξει τα δάνεια που έχει χορηγήσει, τότε θα είναι αναγκασμένη να αυξήσει τις επισφάλειες της (τα ποσά που υπολογίζει ότι δεν θα εισπραχθούν ποτέ), με αποτέλεσμα να καταγράφει ζημιές, οι οποίες θα μειώνουν τα ίδια κεφάλαια της, με αποτέλεσμα να μειώνεται η κεφαλαιακή επάρκεια της.  Σε μια τέτοια περίπτωση, αν η κεφαλαιακή επάρκεια της τράπεζας υποχωρήσει κάτω από το 9% και η τράπεζα δεν μπορέσει να αντλήσει φρέσκα κεφάλαια από έκδοση νέων μετοχών, τότε θα πρέπει να κλείσει.  Μια τράπεζα μπορεί να κλείσει επίσης όταν υποφέρει από ακατάσχετη αιμορραγία καταθέσεων. Στην περίπτωση που μια τράπεζα χάνει καταθέσεις δανείζεται ρευστότητα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μέσω της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, για να αναπληρώνει τις καταθέσεις που φεύγουν.  Όταν η απώλεια καταθέσεων είναι ασταμάτητη, όπως στην περίπτωση της Λαϊκής, τότε η τράπεζα είναι καταδικασμένη να καταρρεύσει. Με τα πιο πάνω δεν κινδυνολογούμε, απλά ενημερώνουμε τους καταθέτες αυτά που πρέπει να έχουν υπόψη τους.  Οι καταθέτες οφείλουν να παρακολουθούν τις εξελίξεις και τα στοιχεία που οι τράπεζες οφείλουν να δημοσιοποιούν και να προσέχουν που καταθέτουν τα χρήματα τους.

Μάριος Μαυρίδης, βουλευτής Κερύνειας