Σημαντική μεταρρύθμιση το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα

Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) φιλοδοξεί να διασφαλίσει ότι ο κάθε Κύπριος πολίτης έχει πρόσβαση στις ελάχιστες βασικές ανάγκες, όπως τρόφιμα, στέγη και ένδυση,  που απαιτεί μια αξιοπρεπής διαβίωση.  Είναι μια κοινωνική παροχή η οποία μπορεί να αντικαταστήσει διάφορες άλλες κοινωνικές παροχές που προσφέρει σήμερα το κράτος πρόνοια μέσω των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας.  Το ΕΕΕ είναι μια τολμηρή μεταρρύθμιση του κοινωνικού κράτους, η οποία θα απλοποιήσει το υφιστάμενο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας και θα αυξήσει την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα του.  Σε μια εποχή που το κάθε ευρώ μετρά, στόχος είναι με λιγότερα χρήματα να πετύχουμε περισσότερα και πιο γρήγορα.  Το ΕΕΕ δεν είναι Κυπριακή επινόηση, αλλά είναι μια πρακτική που ακολουθείται και σε άλλες χώρες, με διάφορες μορφές.  Αν και όλες οι χώρες της Ευρώπης διαθέτουν Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, χορηγίες, επιδοτήσεις και επιδόματα , η τάση είναι πλέον η απλοποίηση τους και η σύμπτυξη τους σε ένα εισόδημα, με λιγότερες προϋποθέσεις και κριτήρια, και λιγότερη γραφειοκρατία.   Η Γαλλία σήμερα εφαρμόζει ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για άνεργους και συμπληρωματικό εισόδημα για εργαζόμενους με πολύ χαμηλά εισοδήματα.  Το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτει παρόμοιο πρόγραμμα «στήριξης εισοδήματος», όπως και πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης.  Τα πλεονεκτήματα του ΕΕΕ είναι αρκετά για να δικαιολογήσουν το κόστος εφαρμογής του. Πρώτον, οι δικαιούχοι έχουν περισσότερα χρήματα να ξοδέψουν, ενισχύοντας την κατανάλωση κυρίως σε είδη πρώτης ανάγκης, τα πλείστα από τα οποία είναι εγχώριας προέλευσης, με αποτέλεσμα αν στηρίζεται η εγχώρια οικονομία.  Δεύτερον, θα προκύψουν ψυχολογικά οφέλη για τους δικαιούχους διότι θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε βασικές ανάγκες.  Τρίτον, το ΕΕΕ θα ενισχύσει την κοινωνική συνοχή και θα μειώσει τις κοινωνικές αναταραχές που θα ενδεχομένως να προκύψουν από την ανεργία και τη φτώχεια.  Το ΕΕΕ είναι ιδιαίτερα σημαντικό αυτή την περίοδο που η Κυπριακή κοινωνία υποφέρει από ψηλή και μακροχρόνια ανεργία.  Για τους μακροχρόνια άνεργους, το ΕΕΕ είναι «μάνα» εξ ουρανού.  Η σημασία του ΕΕΕ ενισχύεται ακόμα περισσότερο δεδομένου ότι η ανεργία και η φτώχεια θα συνεχίσουν να υφίστανται στην Κύπρο κατά τα επόμενα χρόνια.  Η εφαρμογή του ΕΕΕ απλοποιεί την κοινωνική πολιτική, όμως με κανένα τρόπο δεν πρέπει να θεωρείται ως λευκή επιταγή.  Για να είναι κάποιος δικαιούχος θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις και να υπόκειται σε περιοδικό έλεγχο από τις αρμόδιες αρχές.  Για παράδειγμα, ένας μακροχρόνια άνεργος μπορεί να λαμβάνει το ΕΕΕ εφόσον ψάχνει για εργασία και προσκομίζει και αποδεικτικά στοιχεία.  Το ΕΕΕ δεν φιλοδοξεί να επιδοτεί τεμπέληδες, ούτε τζαμπατζήδες, ούτε βέβαια και να μειώνει τα κίνητρα για εργασία.  Γι’ αυτό, το ΕΕΕ δεν μπορεί να είναι ψηλότερο από τους μισθούς που πληρώνει η αγορά εργασίας σήμερα.

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας