Αυτή την κρίσιμη περίοδο που διανύει η Κύπρος, ο κάθε ένας από εμάς θα πρέπει να κατανοήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης και να προσέχει τόσο τα λόγια του όσο και τις πράξεις του.  Μερικές φορές, τα λόγια μπορεί να έχουν μεγαλύτερες επιδράσεις από τις πράξεις.  Αναφέρομαι στην ψιθυρολογία και κινδυνολογία που αφορά το τραπεζικό σύστημα, την πρώτη κατοικία, και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.  Πρέπει ο κάθε ένας από εμάς να κατανοήσει ότι το τραπεζικό σύστημα δεν είναι οι τραπεζίτες αλλά οι καταθέτες.  Οι καταθέτες είναι αυτοί που δημιουργούν την προσφορά χρήματος στο τραπεζικό σύστημα και είναι από τις καταθέσεις που χορηγούνται δάνεια.  Ένα δάνειο αντικατοπτρίζει μια κατάθεση, και αν το δάνειο δεν αποπληρωθεί, τότε ο καταθέτης θα χάσει τα χρήματα του.   Το τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να αντέξει ακόμα ένα κούρεμα, διότι απλά θα καταστραφεί, και μαζί του η οικονομία.  Αν ο καταθέτης δεν νιώσει ασφάλεια τότε δεν θα καταθέτει χρήματα στις τράπεζες, και τότε δεν αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν χρήματα για δάνεια και ανάπτυξη.  Δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς διασφάλιση των καταθέσεων.   Όσοι αναφέρονται στο τραπεζικό σύστημα θα πρέπει να σκέφτονται δύο και τρεις φορές πριν ανοίξουν το στόμα τους και  πρέπει επίσης να είναι σίγουροι για αυτά που λένε.  Είναι ορθό πάντοτε να λέγεται η αλήθεια, όσο πικρή και αν είναι, φτάνει να είναι  η αλήθεια.  Για παράδειγμα, αν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν αυξηθεί, μπορούμε και πρέπει να το πούμε για να το γνωρίζει ο κόσμος και να ενεργήσει ανάλογα.  Το να λέμε όμως ότι η Τράπεζα «Χ» δεν θα αντέξει επειδή τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν αυξηθεί ή επειδή ακούγονται ψίθυροι, είναι κινδυνολογία, η οποία μπορεί τελικά να οδηγήσει στην κατάρρευση της τράπεζας, διότι απλά, οι καταθέτες φοβούνται και σπεύδουν να πάρουν όσα χρήματα μπορούν από τις τράπεζες.  θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Κύπρο ανέρχονται σήμερα στο 48% και με βάση αυτό το ποσοστό, οι τράπεζες συνεχίζουν να διαθέτουν ικανοποιητική κεφαλαιακή επάρκεια.  Η πραγματικότητα είναι ότι οι τράπεζες μπορούν να αντέξουν ακόμα και αν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέλθουν στο 60%-70% των συνολικών δανείων, εφόσον δεν χάνουν καταθέσεις.  Διότι η αιμορραγία καταθέσεων προκαλεί στην τράπεζα μεγαλύτερη ζημιά από τα μη εξυπηρετούμενα και μάλιστα πολύ πιο γρήγορα.  Αυτό έχει συμβεί με τη Λαϊκή, η οποία αναγκάστηκε να δανειστεί  μέχρι και €9.5 δισεκατομμύρια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να αναπληρώσει καταθέσεις που αποσύρονταν με την ταχύτητα του φωτός.  Τελικά βεβαίως η Λαϊκή κατέρρευσε και έκλεισε.  Το πρόβλημα με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι πιο διαχειρίσιμο από την απώλεια καταθέσεων, διότι πίσω από κάθε μη εξυπηρετούμενο δάνειο υπάρχει μια εξασφάλιση, κυρίως εμπράγματη εξασφάλιση, η οποία μπορεί να ρευστοποιηθεί για να αποπληρωθεί το δάνειο, όταν το επιτρέπει η νομοθεσία.  Είναι πολύ σημαντικό για μια τράπεζα να διατηρεί τις καταθέσεις της, διότι χωρίς αυτές δεν μπορεί να δουλέψει. Επίσης, η τράπεζα βασίζεται στις αποπληρωμές των δανείων για να μπορέσει να χορηγήσει καινούρια δάνεια.  Τις τελευταίες ημέρες, οι αγορές ομολόγων  μας δείχνουν το δρόμο για την σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος και την ανάκαμψη της οικονομίας, αφού το κόστος δανεισμού της Κύπρου, με βάση το δεκαετές ομόλογο, έχει υποχωρήσει στο 5%.  Είναι κρίμα να χαλάσουμε αυτή την πορεία εξυγίανσης.  Οι κινδυνολόγοι οφείλουν να αναλογιστούν τις ευθύνες τους και να σταματήσουν τους ψιθύρους.

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας