Σε λιγότερα από τρία χρόνια, και μετά από μια σειρά από σκληρά μέτρα λιτότητας, η Ιρλανδία και η Ισπανία κατάφεραν να εξέλθουν από το πρόγραμμα χρηματοοικονομικής στήριξης που τους παρείχε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ΕΜΣ).  Οι δύο χώρες μπορούν τώρα να απευθύνονται στις αγορές για δανεισμό χωρίς στήριξη και χωρίς εγγυήσεις.  Στην τελευταία του συνεδρία, το Eurogroup χαιρέτησε την έξοδο της Ιρλανδίας και της Ισπανίας από τα προγράμματα στήριξης, χαιρέτησε επίσης την πρόοδο που επιτεύχθηκε στην Κύπρο και ζήτησε περισσότερα μέτρα από την Ελλάδα.  Η επιτυχία της Ιρλανδίας και της Ισπανίας οφείλονται κυρίως στην ισχυρή δέσμευση τους σε ότι αφορούσε την εφαρμογή των προγραμμάτων που έφεραν τα επιθυμητά αποτελέσματα.  Οι δύο χώρες ακολούθησαν τα μέτρα που είχαν συμφωνηθεί με τους δανειστές τους, και με τον τρόπο αυτό κέρδισαν την εμπιστοσύνη των επενδυτών, που ενδεχομένως να τις δανείσουν στο μέλλον.  Ιρλανδία και Ισπανία έχουν ανακτήσει την χαμένη αξιοπιστία που είχαν απωλέσει όταν τα δημοσιονομικά τους προβλήματα είχαν εκτροχιαστεί και έθεσαν σε κίνδυνο την ικανότητα αποπληρωμής των δανείων τους.  Η Ιρλανδία για παράδειγμα, είχε αποκλειστεί από τις αγορές πριν τρία χρόνια, αφού οι επενδυτές ζητούσαν τόκο 13%-14% για να τη δανείσουν.  Σήμερα, η Ιρλανδία, μπορεί να δανείζεται με 3.5%, όπως και οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης, κάποιες με ψηλότερο και κάποιες με χαμηλότερο επιτόκιο.  Είναι αξιοσημείωτο μάλιστα ότι η Ιρλανδία έχει καλυμμένες όλες τις υποχρεώσεις της για το 2014.  Η έξοδος της Ιρλανδίας από το μνημόνιο, προϋποθέτει επίσης και την συμπερίληψη των ομολόγων της, στο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.  Δηλαδή, από εδώ και πέρα, η Ιρλανδία θα μπορεί να τύχει της ίδιας διαχείρισης με την Ισπανία και την Ιταλία, σε περίπτωση βεβαίως που θα είναι αναγκαίο.  Το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ ενεργοποιείται όταν τα επιτόκια  δανεισμού αυξάνονται επικίνδυνα για κάποιες χώρες, με αποτέλεσμα να τις αποκλείει από τις αγορές δανεισμού.  Ο στόχος του προγράμματος είναι να προλάβει το επιτόκιο μιας χώρας να μην ανεβεί ψηλότερα από το 6%, και να μπορεί να δανείζεται από τις αγορές. Αυτό επιτυγχάνεται με απροειδοποίητες αγορές κρατικών ομολόγων των χωρών που έχουν τέτοιο πρόβλημα, πιέζοντας τις τιμές των ομολόγων προς τα πάνω και των αποδόσεων τους (που αντικατοπτρίζουν τα επιτόκια δανεισμού) προς τα κάτω.  Το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων ξεκίνησε πριν δύο περίπου χρόνια λόγω του ότι τα επιτόκια δανεισμού της Ισπανίας και η Ιταλίας ανέβαιναν επικίνδυνα.  Αν η ΕΚΤ δεν προχωρούσε με αυτό το πρόγραμμα, η Ιταλία και Ισπανία θα έπρεπε να εισέλθουν σε κανονικό μνημόνιο και θα είχαν υπερβολικά μεγάλες χρηματοδοτικές ανάγκες, με αποτέλεσμα να μην μπορεί ο Μηχανισμός Στήριξης να αντεπεξέλθει.   Όμως για να μπορεί μια χώρα να έχει τη στήριξη του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων, θα πρέπει να συμφωνήσει μια σειρά από μέτρα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, κάτι όπως το μνημόνιο, για να διασφαλιστεί ότι η εν’ λόγω χώρα θα διορθώσει τα δημοσιονομικά της προβλήματα.

Μάριος Μαυρίδης, βουλευτής Κερύνειας