Τραγικό λάθος της προηγούμενης κυβέρνησης αποτελεί η μη φορολόγηση του εφάπαξ των εργαζομένων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, αφού πέρα από την απώλεια σημαντικών εσόδων για το κράτος, προκαλεί τη μαζική φυγή των εργαζομένων και σωρεία προβλημάτων στη λειτουργία της κρατικής μηχανής.  Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της δημόσιας υπηρεσίας, οι πρόωρες αφυπηρετήσεις (δηλαδή πέρα από τις κανονικές) από την δημόσια υπηρεσία ήταν 344 το 2011και 734 το 2012, ενώ για το 2013 αναμένεται ότι θα ξεπεράσουν τους 1,000.  Τα στοιχεία δεν περιλαμβάνουν αυτούς που αφυπηρετούν πρόωρα από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα.  Οι εργαζόμενοι που αφυπηρετούν πρόωρα είναι συνήθως κοντά στο όριο συνταξιοδότησης και ο λόγος που αφυπηρετούν είναι η ενδεχόμενη φορολόγηση του εφάπαξ, δηλαδή του «δώρου» που λαμβάνουν από την κυβέρνηση για την υπηρεσία που πρόσφεραν στο δημόσιο.  Το εφάπαξ, για όσους έχουν κλείσει 400 μήνες εργασίας στο δημόσιο, είναι περίπου ίσο με τέσσερις και πέντε φορές την ετήσια σύνταξη, ανάλογα με το πότε αφυπηρετεί ο εργαζόμενος.   Η σύνταξη του δημοσίου υπαλλήλου ισούται με το μισό του τελευταίου του μισθού.  Αν το εφάπαξ πλερωνόταν σε μηνιαίες δόσεις ισόβια, θα αποτελούσε το 25% του τελευταίου μισθού.  Σύνταξη και εφάπαξ μαζί σε μηνιαίες δόσεις αποτελούν το 75% του τελευταίου μισθού.  Το εφάπαξ είναι αφορολόγητο ενώ η σύνταξη φορολογείται, όμως λόγω του ψηλού αφορολόγητου ποσού που υπάρχει στην Κύπρο (€19,750), ένα συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος πλερώνει πολύ λίγο ή και καθόλου φόρο εισοδήματος.  Άρα λοιπόν ένας συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος λαμβάνει το 75% του τελευταίου του μισθού (εφάπαξ και σύνταξη) καθαρό, χωρίς να πλερώνει φόρο εισοδήματος και χωρίς να πλερώνει εισφορές.  Ένας δημόσιος υπάλληλος που εργάζεται, πλερώνει 6.8% το μισθού του στις κοινωνικές ασφαλίσεις, 3% στο συνταξιοδοτικό του, και 2% στο ταμείο χήρων και ορφανών.  Το καθαρό εισόδημα του εργαζομένου δημόσιου υπαλλήλου (μετά τις εισφορές και φορολογίες) είναι γύρω στο 75-80% του τελευταίου ακάθαρτου μισθού του, όσα δηλαδή θα είναι και η σύνταξη του με το εφάπαξ μαζί.  Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι το κράτος δεν εξοικονομεί τίποτα από τις πρόωρες αφυπηρετήσεις των δημοσίων υπαλλήλων ενώ η κοινωνία πλερώνει το κόστος μιας κρατικής μηχανής που δεν λειτουργεί σωστά.   Σήμερα στο δημόσιο επικρατεί μια χαώδης κατάσταση, αφού πολλές υπηρεσίες υποστελεχωμένες και άλλες ακέφαλες, τα προβλήματα δεν επιλύονται και ο πολίτης δεν εξυπηρετείται.  Θα ήταν προτιμότερο αν αυτοί που αφυπηρετούν πρόωρα, συνέχιζαν να εργάζονται μέχρι να συνταξιοδοτηθούν κανονικά.  Ακόμα καλύτερα θα ήταν αν το κράτος φορολογούσε το εφάπαξ για τρεις  λόγους, πρώτον διότι είναι εισόδημα και πρέπει να φορολογείται, δεύτερον για να βελτιώσει τα δημόσια οικονομικά, και τρίτον για να μειώσει τις πρόωρες αφυπηρετήσεις.

Μάριος Μαυρίδης, βουλευτής Κερύνειας