Η ραγδαία και υπερβολικά μεγάλη αύξηση στις τιμές των ακινήτων και η υπερβολική ρευστότητα στις τράπεζες, λόγω ξένων κεφαλαίων, ήταν οι βασικοί λόγοι που οδήγησαν στον υπερτροφικό τραπεζικό τομέα και στην υπερβολική ανάπτυξη της οικονομίας.  Ήταν αυτοί οι βασικοί λόγοι που οδήγησαν το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία σε κατάρρευση.   Καθώς οι τιμές των ακινήτων ανέβαιναν τα ποσά των δανείων ήταν και περισσότερα και μεγαλύτερα.  Για παράδειγμα, μέχρι το 2003, ένα μέσο στεγαστικό δάνειο ήταν της τάξης των €100,000 διότι μια οικία στοίχιζε κάπου εκεί κοντά.  Το 2007 όμως, ένα μέσο στεγαστικό δάνειο ήταν γύρω στις €200,000 επειδή η αξία της ίδιας οικίας στο παζάρι ήταν διπλάσια.  Η άνοδος των τιμών των ακινήτων έστρεψε τους επενδυτές προς τον τομέα αυτό αυξάνοντας δραματικά τη ζήτηση.  Ως αποτέλεσμα, πολλοί οικοδόμοι έγιναν εργολάβοι και πολλοί εργολάβοι έγιναν επιχειρηματίες ανάπτυξης γης, οι οποίοι αγόραζαν οικόπεδα ως να αγόραζαν πουκάμισα, όλα με δάνεια βεβαίως, δηλαδή με λεφτά άλλων.  Σύμφωνα με μελέτη του Παύλου Λοϊζου, εκτιμητή ακινήτων, οι τιμές της γης, κυρίως οικοπέδων σε αστικές περιοχές, είχαν αυξηθεί 6 φορές μέσα σε 10 χρόνια.  Θυμάμαι πολύ καλά ένα συγκεκριμένο οικόπεδο στα Λατσιά, άξιζε €80,000 (50 χιλιάδες λίρες) το 2000, ενώ επτά χρόνια αργότερα το ίδιο οικόπεδο άξιζε €400,000.  Σήμερα στο συγκεκριμένο οικόπεδο έχει ανεγερθεί ένα συγκρότημα διαμερισμάτων, μερικά από τα οποία παραμένουν απούλητα μέχρι σήμερα.  Δηλαδή, μια επένδυση ενός εκατομμυρίου ευρώ ήταν ζημιογόνα.  Φαντάζεστε πόσες τέτοιες επενδύσεις έχουν γίνει στην Κύπρο, στη Λευκωσία και στα παράλια, πόσα δάνεια χορήγησαν οι τράπεζες για να γίνουν αυτές οι επενδύσεις, πόσοι εργάστηκαν για να πραγματοποιηθούν αυτές οι επενδύσεις, και πόσο αυξήθηκε η οικονομική δραστηριότητα.  Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την περίοδο 2003 – 2008, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας ήταν διπλάσιος του κανονικού, επομένως, ήταν φυσιολογικό να ακολουθήσει ύφεση στα χρόνια που ακολούθησαν.  Θέλαμε 10 σπίτια κάθε χρόνο και χτίζαμε 20, με δανεικά πάντα.    Υπάρχει οικιστικό απόθεμα χιλιάδων μονάδων το οποίο θα παραμείνει αδιάθετο για αρκετά χρόνια, αφού η ζήτηση είναι σήμερα σχεδόν μηδέν.  Θα πρέπει να μειωθούν πολύ οι τιμές για να πουληθούν τα αδιάθετα ακίνητα.  Δεν μας έφταναν όλα αυτά, είχαμε και τους ξένους που αγόραζαν εξοχικά στην Κύπρο με δανεικά από το κυπριακό τραπεζικό σύστημα.  Οι μεγάλοι επιχειρηματίες ανάπτυξης γης δανείστηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ  για να χτίσουν όλα αυτά τα εξοχικά, πολλά από τα οποία παραμένουν απούλητα.  Βασικά στην Κύπρο έγινε μια τεράστια επένδυση η οποία κόστισε δεκάδες δισεκατομμύρια και η οποία επένδυση ήταν ζημιογόνα.  Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως είναι ότι τα χρήματα που επενδύθηκαν ανήκαν σε ανυποψίαστους καταθέτες, οι οποίοι πίστευαν ότι τα χρήματα τους ήταν ασφαλισμένα.  Και μετά σου φταίνε οι Γερμανοί!!!

Μάριος Μαυρίδης, βουλευτής Κερύνειας