Μηδενισμός των υποθηκευτικών και χαρτοσήμων μειώνουν τα επιτόκια

Ο μηδενισμός των υποθηκευτικών τελών και χαρτοσήμων για μεταφορές δανείων (αναχρηματοδοτήσεις) , από μία τράπεζα σε άλλη, έχει συμβάλει, μαζί με άλλους παράγοντες, στη μείωση των επιτοκίων στα χαμηλότερα ιστορικά τους επίπεδα.  Το στεγαστικό επιτόκιο στην Κύπρο για τους καλούς πελάτες έχει μειωθεί στο 2.5%, όσο είναι και στην ευρωζώνη, από 3.75% που ήταν πριν ένα περίπου χρόνο.  Ανάλογη ήταν και η μείωση στα επιχειρηματικά και καταναλωτικά δάνεια.  Η Πρόταση Νόμου, που ψηφίστηκε ομόφωνα από τη βουλή σε Νόμο τον Ιούνιο 2015, κατατέθηκε από τους Μάριο Μαυρίδη του ΔΗΣΥ και Πάμπο Παπαγεωργίου του ΑΚΕΛ.  Η ιδέα είναι απλή και το όφελος τεράστιο.  Αν ένας δανειολήπτης μπορεί να μεταφέρει το δάνειο του από μια τράπεζα σε άλλη χωρίς κόστος, τότε μπορεί να διαπραγματευθεί ένα χαμηλότερο επιτόκιο με οποιαδήποτε τράπεζα.  Σε μια περίοδο που οι τράπεζες διαθέτουν υπερβολική ρευστότητα και ψάχνουν για καλούς πελάτες, είναι λογικό να προσφέρουν χαμηλότερα επιτόκια στους καλούς δανειολήπτες, διότι οι καλοί δανειολήπτες αφήνουν εύκολο κέρδος με πολύ χαμηλό ρίσκο στην τράπεζα.  Πριν την ψήφιση της νομοθεσίας, το κόστος μεταφοράς δανείων ήταν αποτρεπτικό για τους καλούς πελάτες, αφού έπρεπε να πληρώσουν σημαντικό επιπρόσθετο κόστος για να μεταφέρουν το δάνειο τους. Ως αποτέλεσμα, οι τράπεζες χρέωναν τα ίδια περίπου επιτόκια και τις ίδιες χρεώσεις και δεν λειτουργούσε ο ανταγωνισμός.    Ένας δανειολήπτης ήταν «αναγκασμένος» να παραμείνει με την τράπεζα που του είχε χορηγήσει δάνειο μέχρι τη λήξη του δανείου.  Χαρακτηριστικά, η μεταφορά ενός δανείου ύψους €200,000 με υποθήκη αξίας €200,000 κοστίζε €308 σε χαρτόσημα και €2,000 σε υποθηκευτικά (σύνολο €2,308), δεδομένου ότι η εμπράγματη εξασφάλιση είναι η ίδια.  Πέρα από τα πιο πάνω, η τράπεζα χρέωνε και για την πρόωρη εξόφληση του δανείου που μεταφέρεται κάπου αλλού.  Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις, η μεταφορά ενός δανείου ήταν συμφέρουσα μόνο αν η διαφορά στο επιτόκιο είναι αρκετά μεγάλη, η οποία όμως δεν ήταν.  Η μείωση των αποθηκευτικών τελών και των τελών χαρτοσήμων στο μηδέν, έχει δημιουργήσει ανταγωνισμό ανάμεσα στις τράπεζες με αποτέλεσμα οι καλοί δανειολήπτες να επωφελούνται με χαμηλότερα επιτόκια.  Το όφελος των χαμηλών επιτοκίων το απολαμβάνουν και οι καλοί δανειολήπτες που επιλέγουν να μην μεταφέρουν τα δάνεια τους, αφού οι τράπεζες μειώνουν το επιτόκιο για να τους κρατήσουν.  Οι προβληματικοί δανειολήπτες μπορούν επίσης να επωφεληθούν από το χαμηλότερο επιτόκιο αν προχωρήσουν με αναδιάρθρωση, με ένα χρόνο καθυστέρηση.  Ένα μη εξυπηρετούμενο δάνειο που τυγχάνει αναδιάρθρωσης, παραμένει τα μη εξυπηρετούμενα για ένα χρόνο,  εφόσον οι δόσεις καταβάλλονται κανονικά.  Το όφελος από το χαμηλότερο επιτόκιο σε ένα δάνειο μεταφράζεται σε λιγότερους τόκους και χαμηλότερη δόση.   Χαρακτηριστικά, μια μείωση του επιτοκίου κατά μια ποσοστιαία μονάδα μπορεί να εξοικονομήσει €2,000 σε τόκους το χρόνο ή €170 το μήνα, για ένα δάνειο των €200,000. Οι καλοί δανειολήπτες μπορούν να ξοδέψουν ή να επενδύσουν ή να αποταμιεύσουν την εξοικονόμηση αυτή.  Η μεταφορά δανείων χωρίς κόστος έχει σημαντικά οφέλη για την οικονομία γενικότερα.  Η οικονομία σήμερα χρειάζεται επενδύσεις, οι οποίες αυξάνονται όταν τα επιτόκια μειώνονται.   Οι επενδύσεις αυξάνουν το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και μειώνουν την ανεργία, που μαστίζει την κοινωνία σήμερα.

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας