Η πορεία προς την ανάπτυξη

Ενώ η Κυπριακή οικονομία οδεύει με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς προς την ανάπτυξη, η ανεργία κατέγραψε παραμένει σταθερή στο 16%.  Σύμφωνα με την Eurostat η ανεργία στην Κύπρο παρέμεινε στο 16% ενώ η οικονομία κατέγραψε θετικό ρυθμό ανάπτυξης 0.4% κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους, όμως χρειάζονται δύο συνεχόμενα τρίμηνα ανάπτυξης για να επιβεβαιωθεί ότι η οικονομία έχει εξέλθει από την ύφεση.  Συνήθως, ο δείκτης της ανεργίας ακολουθεί το δείκτη της οικονομικής ανάπτυξης καθώς οι επιχειρήσεις διστάζουν ακόμα να προσλάβουν προσωπικό με το σκεπτικό ότι η αύξηση τη οικονομικής δραστηριότητας  μπορεί να είναι πρόσκαιρη.  Επίσης, κάποιοι επιχειρηματίες που θα ήθελαν να εισέλθουν στην αγορά, βρίσκονται ακόμα σε στάση αναμονής και ενδεχομένως να εισέλθουν στην αγορά όταν είναι πεπεισμένοι ότι η ύφεση έχει τερματιστεί.  Έτσι λοιπόν, η ανεργία αναμένεται ότι θα αρχίσει να μειώνεται καθώς η οικονομία θα συνεχίσει την ανάπτυξη της στα επόμενα τρίμηνα.  Προσωπική μου άποψη είναι μέσα στο 2016 η ανεργία θα αρχίσει να μειώνεται.   Ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την ανεργία είναι και η αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό καθώς επίσης και η παραμονή στο εξωτερικό των Κύπριων αποφοίτων από διάφορα πανεπιστήμια.  Η Κύπρος θα χάσει αρκετούς από αυτούς τους απόφοιτους διότι κάποιοι θα παραμείνουν μόνιμα στο εξωτερικό.  Ένας άλλος παράγοντας που θα οδηγήσει στη μείωση της ανεργίας είναι η ευελιξία της αγοράς εργασίας εδώ στην Κύπρο.  Προηγουμένως, ένας πτυχιούχος δεν αποδεχόταν εύκολα μια θέση εργασίας που δεν ήταν σχετική με το αντικείμενο των σπουδών του ενώ σήμερα είναι πιο ευέλικτος.  Πέραν τούτου, οι απολαβές στον ιδιωτικό τομέα έχουν μειωθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα οι εργοδότες να προσλαμβάνουν πιο εύκολα.  Η σταθεροποίηση της οικονομίας και οι θετικές προοπτικές για ανάπτυξη, θα οδηγήσουν σε σταδιακή μείωση της ανεργίας.  Είναι όμως σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η ανάπτυξη θα προέλθει από τον ιδιωτικό και όχι από το δημόσιο τομέα.  Σε περιόδους ύφεσης, η κυβέρνηση θα πρέπει να ξοδεύει και να επενδύει περισσότερα, για να μειώσει τις επιδράσεις της ύφεσης και όχι για να παράγει ανάπτυξη.  Κάποια αναπτυξιακά έργα, όπως δημόσιες συγκοινωνίες, οδικό δίκτυο, εθνικό σχέδιο υγείας ή φθηνό ίντερνετ, θα μπορούσαν να έχουν μακροπρόθεσμες ευεργετικές επιδράσεις στην οικονομική ανάπτυξη, όμως οι οικονομικοί πόροι που διαθέτει η κυβέρνηση είναι περιορισμένοι.  Δυστυχώς, οι περισσότερες δαπάνες του κράτους είναι σε μισθούς, συντάξεις και κοινωνικές παροχές παντός είδους.  Δηλαδή το κράτος ξοδεύει σε μη παραγωγικές δαπάνες, οι οποίες μπορεί να κερδίζουν ψήφους αλλά παράγουν ανεργία και χάνονται θέσεις εργασίας.  Πέραν τούτου τα έργα ανάπτυξης χωρίζονται σε βιώσιμα έργα και έργα μιας πνοής.  Αν το κράτος φτιάξει μια πλατεία, μια γέφυρα ή ένα επιδιορθώσει κυβερνητικά κτήρια, αυτά είναι έργα μιας πνοής με την έννοια ότι κάποιοι άνθρωποι θα δουλέψουν για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.   Αν όμως τα έργα αφορούν σχολεία, νοσοκομεία κλπ, τότε τα έργα αυτά δημιουργούν βιώσιμες θέσεις εργασίας.  Η ανάπτυξη λοιπόν θα προέλθει πρωτίστως από τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος θα ασχοληθεί με βιώσιμα έργα και θα δημιουργήσει νέες και βιώσιμες θέσεις εργασίας με δικά του χρήματα και όχι με χρήματα των φορολογουμένων. 

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας