Τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο

Το 2007, όταν ένα ευρώ άξιζε 1.65 ελβετικά φράγκα, 165,000 ελβετικά φράγκα άξιζαν €100,000.  Ένας δανειολήπτης μπορούσε να δανειστεί 165,000 φράγκα το με επιτόκιο 2% και να τα μετατρέψει σε €100,000.  Η μηνιαία δόση υπολογιζόταν στα 840 φράγκα ή €509 για 20 χρόνια.  Σήμερα, με την ισοτιμία στο ένα 1.05 φράγκα ανά ευρώ, η δόση των 840 φράγκων ισοδυναμεί με €800.  Το ευρώ υποχώρησε έναντι του φράγκου κατά 36%, η μηνιαία δόση αυξήθηκε κατά 57% (διότι η δόση περιλαμβάνει και τόκους).   Αυτό είναι το πρόβλημα των δανείων σε ελβετικό φράγκο που έχουν συνάψει χιλιάδες Κύπριοι και εκατομμύρια Ευρωπαϊοι στις χώρες της ευρωζώνης και όχι μόνο, κατά την περίοδο 2007-2008. Επειδή εκείνη την περίοδο το επιτόκιο του ελβετικού φράγκου ήταν κατά τουλάχιστον τρεις ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από το επιτόκιο του ευρώ, πάρα πολλοί δανειολήπτες επέλεξαν να δανειστούν σε ελβετικά φράγκα αναλαμβάνοντας το κίνδυνο της μεταβολής της ισοτιμίας, όπως περιγράφουμε πιο πάνω.  Στο πιο πάνω παράδειγμα, η ισοτιμία κινήθηκε εναντίον του δανειολήπτη καθιστώντας το δάνειο δυσβάστακτο.  Η ισοτιμία όμως, θα μπορούσε κινηθεί και προς όφελος του δανειολήπτη μειώνοντας αισθητά την μηνιαία δόση.  Η αλήθεια είναι ότι ένα δάνειο που έχει συναφθεί το 2007 για 20 χρόνια λήγει το 2027.  Μέσα στα επόμενα 12 χρόνια, τα δεδομένα μπορεί να ανατραπούν.  Η ποσοτική χαλάρωση στην Ευρώπη, η οποία ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για το αδύναμο ευρώ θα τερματιστεί σε 16 μήνες, με αποτέλεσμα την άνοδο των επιτοκίων του και την ανατίμηση του ευρώ έναντι των άλλων νομισμάτων.  Επίσης, οι προσπάθειες πάταξης της φοροδιαφυγής και καταπολέμησης του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, αλλά και η υποχρέωση πλέον των χωρών της Ευρώπης να ανταλλάσουν πληροφορίες για καταθέτες άλλων χωρών, δεν επιτρέπουν πλέον στην Ελβετία να λειτουργεί ως «ασφαλές καταφύγιο κεφαλαίων», με αποτέλεσμα να μειωθεί η ζήτηση του ελβετικού φράγκου με παράλληλη αύξηση των επιτοκίων (λόγω και της μείωσης της προσφοράς χρήματος).   Παρά το γεγονός ότι η διακίνηση κεφαλαίων θα παραμείνει ελεύθερη, οι εύποροι καταθέτες της Δύσης δεν θα έχουν κίνητρο να μεταφέρουν τα χρήματα τους στην Ελβετία αλλά θα τα διατηρούν στις χώρες προέλευσης τους.  Με τα πάνω δεδομένα, πιστεύω πως σε δύο με τρία χρόνια το ευρώ θα είναι ένα ισχυρό νόμισμα.  Όμως οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο θέλουν να μειωθεί η δόση τους σήμερα και όχι σε μερικά χρόνια.  Μια καλή επιλογή για τους δανειολήπτες σε ελβετικά φράγκα να διαπραγματευθούν με την τράπεζα τους και να μετατρέψουν το δάνειο τους σε ευρώ, μοιράζοντας τη ζημιά που έχουν υποστεί  με την τράπεζα.  Οι τράπεζες στην Κύπρο έχουν ήδη ανακοινώσει σχέδια μετατροπής των δανείων αυτών σε ευρώ.  Η άλλη επιλογή βεβαίως είναι για τον δανειολήπτη να καταφύγει στα δικαστήρια με το επιχείρημα ότι δεν του εξήγησαν τους όρους του δανείου σε ελβετικά φράγκα, η επιλογή αυτή όμως θα πάρει χρόνο.  Η προσωπική μου άποψη είναι πως αν η προσφορά της τράπεζας μοιράζει τη ζημιά 50:50, τότε είναι η καλύτερη επιλογή.

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας