Το επενδυτικό πρόγραμμα της Ευρώπης προσφέρει διέξοδο από τη λιτότητα

Το επενδυτικό πρόγραμμα του νέου προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean-Claude Juncker φιλοδοξεί να βγάλει την Ευρώπη από την ύφεση και να την οδηγήσει στην ανάπτυξη.  Οι Ευρωπαϊοι ηγέτες έχουν εγκρίνει πριν λίγες μέρες, στην Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, το φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα, το απέκτησε και όνομα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), ύψους €315 δις, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει τον Ιούνιο του 2015 υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕ).  Η φιλοσοφία του προγράμματος Juncker είναι ότι θα παρέχει εγγυήσεις (γύρω στο 20% της αρχικής επένδυσης), σε έργα υποδομής και τεχνολογίας στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας, του διαδικτύου κλπ.   Η μέθοδος χρηματοδότησης του επενδυτικού προγράμματος είναι από μόνη της μια καινοτομία αφού προβλέπει αρχικά κεφάλαια ύψους €21 δις τα οποία θα μετατραπούν σε επενδύσεις ύψους €315 δις.  Τα αρχικά κεφάλαια ύψους €21 δις θα προέλθουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), €16 δις από τον προϋπολογισμό και €5 δις από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ).  Τα €21 δισεκατομμύρια που θα συγκεντρωθούν θα τα διαχειρίζεται η ΕΤΕ, η οποία θα τα χρησιμοποιήσει ως βάση για δανεισμό ύψους €65 δις (τρεις φορές το αρχικό ποσό) στις χώρες όπου θα πραγματοποιηθούν οι επενδύσεις.  Η κάθε χώρα θα χρησιμοποιήσει τα χρήματα που θα πάρει για να ενθαρρύνει επενδύσεις με τη μέθοδο της συνεργασίας δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.  Το κράτος θα εισφέρει το 20% της αρχικής επένδυσης και ο ιδιώτης το 80%.  Ως αποτέλεσμα, στην καλύτερη των περιπτώσεων, το ποσό των €65 δις που θα δανείσει η ΕΤΕ στις χώρες μέλη της ΕΕ, θα μετατραπούν σε επενδύσεις ύψους €315 δις (€65 δις επί πέντε).  Για παράδειγμα, η Κύπρος δανείζεται €10 εκατομμύρια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για να χρηματοδοτήσει ένα έργο για «φθηνό ίντερνετ» που κοστίζει €50 εκατομμύρια.  Ο ιδιώτης θα εισφέρει τα υπόλοιπα €40 εκατομμύρια.  Το κράτος δηλαδή ενθαρρύνει νέες επενδύσεις με την παροχή εγγυήσεων ύψους 20% περίπου.  Προτού γίνει αποδεκτό ένα έργο, θα τυγχάνει σοβαρής μελέτης από ειδικούς, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχία του στο μέγιστο βαθμό.  Το επενδυτικό πρόγραμμα που προτείνει ο Jean-Claude Juncker μπορεί να είναι η απάντηση στη λιτότητα που παρατηρείται σήμερα στην Ευρώπη, και η οποία προκαλεί ύφεση και ανεργία.  Η κάθε χώρα της Ευρώπης θα μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις για ανάπτυξη σε τομείς που έχουν προοπτική.  Απαραίτητη προϋπόθεση όμως για την επιτυχία του επενδυτικού προγράμματος είναι η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, η παροχή ρευστότητας από τις τράπεζες σε χαμηλό κόστος αλλά και η επιθυμία του ιδιωτικού τομέα να επενδύσει.  Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη, είναι ότι ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι διατεθειμένος να επενδύσει.  Απόδειξη τούτου είναι η έλλειψη ενδιαφέροντος από τις Ευρωπαϊκές εμπορικές τράπεζες, πριν λίγες μέρες, να δανειστούν τα €400 δις που έχει διαθέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε πολύ χαμηλό επιτόκιο.  Οι τράπεζες δανείστηκαν μόνο €129 δις με επιτόκιο 0.15%. Βασικά, το πρόγραμμα του Jean-Claude Juncker είναι μια εξαιρετική ιδέα, αλλά αν δεν υπάρξει ενδιαφέρον από τον ιδιωτικό τομέα, τότε το πρόγραμμα δεν θα αποδώσει.

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας