Ο αποπληθωρισμός πιο επικίνδυνος από τον πληθωρισμό

Τους τελευταίους 12 μήνες, παρατηρείται μείωση των τιμών στην Κύπρο.  Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας οι τιμές έχουν μειωθεί κατά 1.3%.  Η μείωση των τιμών οφείλεται κυρίως στη μείωση της ζήτησης αλλά και στη μείωση του κόστους παραγωγής.  Το φαινόμενο του αποπληθωρισμού, δηλαδή της μείωσης των τιμών, εμφανίζεται και στην Ευρώπη και προκαλεί ανησυχίες για την ανάπτυξη, διότι προκαλεί μείωση των μισθών, της κατανάλωσης, των επενδύσεων, και της απασχόλησης.  Η μείωση των τιμών σήμερα έχει συγκεκριμένα αίτια τα οποία πηγάζουν από τις πολιτικές λιτότητας που ακολουθούν οι χώρες της Ευρώπης για να περιορίσουν τα ελλείμματα τους, την απομόχλευση (μείωση του δανεισμού) των νοικοκυριών και επιχειρήσεων, και την αβεβαιότητα που συνεχίζει να αιωρείται στην οικονομία.  Η μείωση των μισθών και κοινωνικών παροχών μειώνει τη ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες στην οικονομία, με αποτέλεσμα οι τιμές να μειώνονται ακόμη περισσότερο.  Οι επιχειρήσεις έχουν λιγότερα έσοδα και λιγότερα κέρδη.  Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής, τη μείωση μισθών, τη μείωση προσωπικού και τη μείωση των επενδύσεων, διότι μια επένδυση εξαρτάται από την αναμενόμενη κερδοφορία της. Αυτά τα φαινόμενα παρατηρούνται έντονα σήμερα στην Κύπρο.  Η μείωση των μισθών και κοινωνικών παροχών αλλά και η ανεργία, μειώνουν εκ νέου τη ζήτηση αγαθών και υπηρεσιών και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται.  Ο αποπληθωρισμός μπορεί να αποκτήσει δυναμική και να ενδυναμώνεται σε βάθος χρόνου, γι’ αυτό είναι και πολύ επικίνδυνος για την κοινωνία.  Από τη στιγμή που οι τιμές συνεχίζουν να μειώνονται, ο κίνδυνος μεγαλύτερης ύφεσης αυξάνεται.  Αν το φαινόμενο του αποπληθωρισμού δεν τερματιστεί σύντομα τότε μπορεί αν τεθεί εκτός ελέγχου, και να θέσει σε κίνδυνο το βιοτικό επίπεδο και την ευημερία του κάθε λαού. Βεβαίως είναι ακόμη νωρίς για να κάνουμε προβλέψεις καθώς η μείωση των τιμών είναι ακόμη μικρή.  Ο αποπληθωρισμός για το 2013 ήταν μόλις 0.4% για την Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ για την Κύπρο, η μείωση των τιμών ήταν στο 1.3% και για την Ελλάδα γύρω στο 1.5%.  Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διατηρεί τα επιτόκια σε πολύ χαμηλά επίπεδα και διοχετεύει άφθονο χρήμα στις αγορές για να ενθαρρύνει την κατανάλωση και τις επενδύσεις, και να περιορίσει το φαινόμενο του αποπληθωρισμού.  Για να έχει αποτέλεσμα η χαλαρή νομισματική πολιτική, θα πρέπει η αυξημένη ρευστότητα να διοχετεύεται και στην πραγματική οικονομία, κάτι το οποίο ακόμα δεν έχει διαφανεί (σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες όπου η ποσοτική χαλάρωση έχει αποτελέσματα.  Στην Ευρώπη, υπάρχει ακόμα αβεβαιότητα, η οποία εμποδίζει τους καταναλωτές από το να ξοδεύουν και τις επιχειρήσεις από το να επενδύουν.  Για το λόγο αυτό η πολιτική χαλαρής νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αναμένεται να συνεχιστεί.

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας