Χωριο μου τιμημένο και περήφανο. ποια μοίρα σε κατάντησε ρημάδι;. ο νόστος που στην σκέψη μου τον ύφανα. οργή πικρή, ερεβικά σκοτάδια. ... μαυρες σκεψεις στους σκοτεινους διαδρομους της ψυχης μου…

Του Γλαύκου Ανδρέου 

ΈΘΙΜΑ

Ξετυλίγοντας λοιπόν το παρελθόν, στα πλαίσια του ετήσιου χρόνου, πληθώρα τοπικών εθίμων και εορτών συνδεδεμένων κάθε φορά με θρησκευτικά, ιστορικά, κοινωνικά και άλλα γεγονότα  Ιδιάζουσα σχέση στην πολυσχιδία και πολυμορφία της τοπικής παράδοσης κατείχε το έθιμο του "Χορού ".

Μέσα στον Απρίλη, ο Ασωματος ειχε  την τιμητική του. Το χωριό εσφύζε  κυριολεκτικά από ζωή, λίγο πριν και λίγο μετά το Πάσχα. Τη Μεγάλη  Βδομαδα, οι απαναχου και οι διασπαρτοι Ασωματιτες  συμμετέιχαν στα Πάθη του Χριστού μέσα στην Εκκλησια του Μιχαηλ Αρχαγγελου.  Μετά το πέρας της ακολουθίας των παθών, τα αγόρια και τα κορίτσια, στολίζουν τον Επιτάφιο, ενώ χορωδίες κάνουν πρόβα τα εγκώμια. Τη Μεγάλη Παρασκευή, οι νοικοκυρές φουρνίζουν τις «φλαούνες,», τα κοριτσόπουλα κοκκινίζουν τα αυγά και οι νεαροί κουβαλούν ξύλα στην αυλή της εκκλησίας για τη «λαμπρατζιά»  ενώ το απόγευμα  όλο το χωριό κηδεύει τον Ιησού και περιφέρει τον Επιτάφιό του σ'όλο το χωριό ψάλλοντας «εγκώμια». Σ'όλη τη διαδρομή αηδόνια που κούρνιασαν στα γειτονικά δέντρα, σιγοντάρουν τις χορωδίες. Μερικές φορές είναι τόση η κατάνυξη, που ο ουρανός συννεφιάζει και αναλύεται σε δάκρυα. Το Μεγάλο Σάββατο τα μεσανυκτα, όλο το χωριό ψάλλοντας με τον Παπά- Γιαννη το « ψιηχοτο » με την ανεπαναλιπτη φωνη του Βαννη  και του αντωνη του Λιατσου , αλλα και με την βελουδινη φωνη του Αβραμη του Τσηνιου , διώχνει τη θλίψη, ρίχνοντας τα μαύρα από τις εικόνες και χτυπώντας τους σκάμνους, συντρίβει συμβολικά παρέα με το Χριστό, τις πύλες του Άδη και λυτρώνει τον κάτω κόσμο από τα δεσμά του Διαβόλου.

ΑΛΩΝΙΑ

Ήταν τότες που ο κάματος μετρούσε το βράδυ τους πόνους του και από δύση έως ανατολή ερωτοτροπούσε βάναυσα η αξίνα στα χέρια . Κοιτάζοντας προς το αλώνι, το αισθάνεσαι, το νοιώθεις το αγγίζεις αόρατα και η σκέψη σου τρέχει, χρονιά πίσω.    Κύκλος άσπαστος. Και το αλώνι γυμνό είναι από μερικά ξερόχορτα που γλύκαιναν τις πλάκες του. Στις μεγάλες του δόξες, τότε που φιλοξενούσε οπλές ζώων, στάρια ξηρικά και ιδρώτα άφθονο, δεν φύτρωνε ούτε χορταράκι. Η πέτρα δεν το αντέχει το χόρτο, την πνίγει, της σταματά τον αέρα, της κρύβει την ομορφιά της και την λάμψη της. Ήλιο θέλει – ειδικά η πέτρα του αλωνιού, αέρα καθαρό και δουλευτάδες να την πατάνε.

Εκεί τα καλοκαίρια μαζευόντουσαν από το γλυκοφως  και ύστερα  ξεφύλλιζαν τα κουκιά. Σε κάθε αλώνι του χωριού ίδιο σκηνικό, με την σειρά. Σήμερα εδώ αύριο στου τάδε τ’ αλώνι, μεθαύριο στου δείνα. Και τ’ αλώνια γεμάτα από φωνές, τραγούδια, ζωή με την μαρινιωτου με την μελωδία της να γεμίζει μυριοφωνα τον ουρανό.   Με κρασί και πιλαφι από τον ιδιοκτήτη, με τραγούδια και κέφι από τους συγχωριανούς. 

Αιώνια κατασκευή στην υπηρεσία του ανθρώπου, του αγρότη που σε συνεπαίρνει σε άλλους καιρούς. Ας είναι, το αλώνι δείχνει ένα διαφορετικό τρόπο ζωής, που ο γείτονας έλεγε καλημέρα στον γείτονα, που συμμετείχαν όλοι στο χωριό – εχθροί και φίλοι, που λειτούργησαν την άμεση δημοκρατία, προτού ακόμα ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης και άλλοι την εντάξουν στις φιλοσοφικές αναζητήσεις τους.  

Και η κοινωνία, και ευπρεπισμός αλλά και η αξιοπρέπεια από τον αγρότη ξεκίνησε και στην συνέχεια την πήραν οι «ειδικοί» και  την έκαναν φτερό στον άνεμο. Και αυτή από το αλώνι, εκεί που τα προβλήματα του χωριού, της μικρής κοινωνίας, ακούγονταν απ’ όλους και είχαν λόγο όλοι. Όχι όπως σήμερα που ψηφίζεις αντιπρόσωπο, να μιλήσει για σένα στην βουλή, για τα προβλήματά σου, τα ιδανικά σου, τις πίκρες σου, τις χαρές σου. Και αυτός παράγει πολιτική!!, ψηφίζει  σύμφωνα με την γραμμή του κόμματος, και είναι δεξιός, αριστερός, σοσιαλιστής και πάει λέγοντας.  Με το ζόρι να δώσουν ταμπέλες, είσαι η αυτό ή το άλλο.

Και παλαιότερα, οι πολιτικοί , ο Μαυριδης , και ο  Γιαμακκης που δεν είχαν μικρόφωνα και καλό λαρύγγι, στα μαγαζιά του χωριού έβγαζαν τους δεκάρικους λόγους ή στα αλώνια που υπήρχε και καλή ακουστική. Εκεί στο αλωνι του Λιατσου, στον καφενέ του Μισιελλη της Μαρουδκιας, ακόμη και στον καφενέ του Ρολη. 

Όλη η ζωή από το αλώνι. Πέρασμα στον χρόνο έγιναν αυτές οι πέτρινες πλάκες που αν είχαν φωνή και τι δεν θα εξιστορούσαν. Στο αλώνι  και οι νεράιδες να τραγουδάνε τους καημούς τους και να χορεύουν εξαίσιους χορούς που έπαιρναν τα μυαλά των νέων. Ιδίως τα βράδια που το αιώνιο φώς τρομάζει τους ανθρώπους.