To καλοκαίρι τελειώνει και όλο το χωριό ετοιμάζει τα παιδιά του για το ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς.  Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη φέτος διότι θα γίνω κι εγώ μαθήτρια στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού μου.  Πόσο χαίρομαι που η μητέρα μου μου έραψε μια σχολική τσάντα για τους ώμους.  Είναι από χοντρό πράσινο ύφασμα και πολύ πιο ωραία από τις έτοιμες δερμάτινες για κράτημα στο χέρι.  Μου έραψε επίσης μια σχολική ποδιά από ύφασμα (αλατσιά) και ένα άσπρο σχολικό κολλάρο, τον οποίο έβγαζα και έπλενα τακτικά και ξεχωριστά από την ποδιά.  Μου αγόρασαν μαύρα κλειστά παπούτσια και άσπρες κοντές κάλτσες. 

Τα αγόρια φορούν χακί κοντό παντελόνι, χειμώνα καλοκαίρι, χακί πουκάμισο, γκρίζες κοντές ή μακριές κάλτσες με μαύρα ή καφέ παπούτσια. Για το χειμώνα θα χρειαστώ μια μαύρη ζακέτα που θα μπλέξει η μητέρα.  Αυτή είναι η απλή, φτωχή, ταπεινή αλλά πολύ χαριτωμένη στολή μας, τα έξοδα της οποίας μπορεί να αντέξει κάθε πορτοφόλι.  Για τις Κυριακές και τις γιορτές καθώς και τις επισκέψεις μας σε επίσημους χώρους, έχουμε την επίσημη στολή που είναι μαύρη φούστα με πιέτες και άσπρη μπλούζα.  Όσον αφορά τα αγόρια, η επίσημη στολή τους αποτελείται από μαύρο κοντό ή μακρύ παντελόνι και άσπρο πουκάμισο.

Απόψε δεν τα καταφέρνω να κοιμηθώ από τη χαρά μου.  Ακούω τα πουλιά που κελαηδούν, τους σκύλους που γαβγίζουν, τα πρόβατα που βελάζουν, τα γαϊδούρια που γκαρίζουν και τους κόκορες που κράζουν.  Σηκώνομαι από το κρεβάτι μου και κοιτάζω από το παράθυρο να δω αν τα αστέρια και το φεγγάρι κοντεύουν να σβήσουν.  Πραγματικά η νύκτα τέλειωσε και ένα κόκκινο φως φαίνεται από την Ανατολή.  Το σκότος χάθηκε και μια γλυκιά μέρα ξημερώνει.  Ξαπλώνω ακόμη λίγο και περιμένω τη μητέρα να σηκωθεί πρώτη.  Σε λίγο βρίσκομαι στο πόδι και ντύνομαι στα γρήγορα.  Σηκώνονται και τα πιο μεγάλα μου αδέλφια και όταν όλοι είναι έτοιμοι, παίρνουμε ένα γρήγορο πρόγευμα με σούπα από πουργούρι με φιδέ και τρέχουμε για το σχολείο.  Μπαίνουμε από ένα μικρό ξύλινο κάγκελο που βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του σχολείου και συναντιόμαστε με τα άλλα παιδιά. Στο σχολείο υπάρχει ακόμη ένα σιδερένιο κάγκελο στη νοτιοανατολική πλευρά του σχολείου, αλλά ως επί το πλείστον δεν χρησιμοποιείται συχνά διότι είναι σε μεγαλύτερη απόσταση από τα περισσότερα σπίτια του χωριού.

Η αυλή του σχολείου είναι γεμάτη από ψηλά δέντρα, όπως ευκάλυπτους, ακακίες και πεύκα.  Για την ώρα οι κήποι του σχολείου δεν έχουν λουλούδια και οι λαχανόκηποι είναι κατάξεροι.  Πολύ σύντομα όμως θα γίνουν ένας παράδεισος.  Στην αυλή υπάρχει μια βρύση με πόσιμο νερό για τις ανάγκες μας.  Παίζουμε, μιλούμε και χαιρόμαστε για πολλή ώρα μέχρι να ακούσουμε το κουδούνι να παίζει.  Τρέχω κοντά και βλέπω ένα μαθητή να κρατά το κουδούνι και να το κουνά δυνατά με το χέρι του.  Δεν λειτουργεί με ηλεκτρικό ρεύμα όπως στα σχολεία της Λευκωσίας, διότι απλά δεν έχουμε ρεύμα στο χωριό.

Μαζευόμαστε όλοι στην ανατολική πλευρά του σχολείου, μπροστά στα σκαλιά και ο Διευθυντής του σχολείου που είναι ο θείος μου Ηλίας Παρτέλλας στέκεται στο πιο ψηλό σκαλί μαζί με δύο άλλους δασκάλους και απευθύνει το λόγο.  Μας εξηγεί ότι πρέπει να πηγαίνουμε στο σχολείο με καθαρή στολή, καθαρά και κοντά νύχια και συγυρισμένα μαλλιά.  Δεν πρέπει να φορούμε κοσμήματα εκτός από ένα σταυρό.  Τα αγόρια πρέπει να είναι κουρεμένα σε πρώτο νούμερο.  Έτσι δεν θα είχαμε φόβο από ψείρες και άλλες ακαθαρσίες στο κεφάλι. Επίσης πρέπει να έχουμε πάντοτε μαζί μας ένα καθαρό σιδερωμένο ρούχινο μαντήλι για να σκουπιζόμαστε.  Μας εξηγεί για την πειθαρχία και το σεβασμό που χρειάζεται να έχουμε στο σχολείο και στο σπίτι και ότι τα μεγαλύτερα αδέλφια θα πρέπει να βοηθούν τα μικρότερα στα μαθήματα του σχολείου. 

Μετά την ομαδική προσευχή ανεβαίνουμε με τη σειρά τα σκαλιά του σχολείου και έχουμε απλωμένες τις παλάμες μας μπροστά μας και το μαντήλι πάνω σ’ αυτές, για να ελέγχουν οι δάσκαλοι τα νύχια μας αν είναι καθαρά και κομμένα. Μπαίνουμε στις τάξεις μας. Δεν είναι καθόλου δύσκολο να χωριστούμε σε τάξεις.  Είναι μόνο τρεις αίθουσες.  Ο αριθμός των μαθητών είναι γύρω στους 75.  Κάθε δάσκαλος/δασκάλα διδάσκουν σε δύο τάξεις. Την πρώτη και δευτέρα τάξη την αναλαμβάνει η κα Ορτάνς Φέλιξ.  Αρχίζουμε με τραγούδια και σχέδια.  Μας δίνει και στόκκο αντί για πλαστισίνη για να φτιάξουμε ότι θέλουμε.  Στον πίνακα μας κρεμάζει ένα μεγάλο ποστέρ με ένα πατέρα να έχει ένα ανοικτό βιβλίο μπροστά στο μικρό παιδί του, όπου αναγράφεται με μεγάλα γράμματα το γράμμα “α!α!α!”  Το παιδί εντυπωσιάζεται και φωνάζει α!α!α!”.  Μας το διαβάζει και το επαναλαμβάνουμε όλοι.  Σε λίγο παίζει το κουδούνι και τρέχουμε όλοι για διάλειμμα.  Επειδή το σπίτι μου είναι κοντά στο σχολείο, τρέχω γρήγορα μαζί με τα αδέλφια μου και παίρνω μια φέτα ψωμί και λίγες ελιές.  Επιστρέφω γρήγορα τρώγοντας στο δρόμο της επιστροφής. 

Στο σχολείο δεν κάνω παρέα με τα αδέλφια μου.  Ο καθένας παίζει και συναναστρέφεται με τους συνομίληκους του.  Ακούεται ξανά το κουδούνισμα και επιστρέφουμε στις τάξεις μας.  Η δασκάλα μας δίνει φυλλάδια και χρώματα για να ζωγραφίσουμε.  Στη συνέχεια παίρνουμε από ένα μολύβι, ένα σβηστήρι και μια ρίγα.  Μας εξηγεί πώς να κρατούμε το μολύβι και πώς να γράψουμε το (α) άλφα.  Ξανά ένα διάλειμμα μικρότερο από το πρώτο και όταν μπούμε στις τάξεις συνεχίζουμε με το άλφα.  Σε λίγο φτάνει το μεσημέρι και μετά το κουδούνισμα τρέχουμε όλοι στα σπίτια μας για φαγητό.  Σε μιάμισυ ώρα παίζει η καμπάνα του χωριού για να ξεκινήσουν ξανά τα μαθήματα. 

Είναι η ώρα των Θρησκευτικών και στο άνοιγμα της πόρτας δεν μπαίνει η δασκάλα μας, αλλά ο ιερέας του χωριού.  Μας μαθαίνει να βάζουμε το σταυρό μας και μας μιλά απλά για την Παλαιά Διαθήκη.  Στη συνέχεια έρχεται η δασκάλα μας και συνεχίζουμε με τραγούδι και παιγνίδι.  Τελειώνει η πρώτη σχολική μέρα και επιστρέφοντας στο σπίτι είμαι πολύ χαρούμενη.  Έμαθα το άλφα σήμερα και για μένα είναι μεγάλο επίτευγμα.  Στο δρόμο περπατούμε σε μεγάλες παρέες και χαιρετούμε όλους τους χωριανούς που συναντούμε.  Η συνηθισμένη τους ερώτηση είναι αν μάθαμε γράμματα, ή πόσα είναι τα γράμματα.

Από την επόμενη μέρα ο Διευθυντής μας δίνει το πρόγραμμα που περιλαμβάνει κάποιους κανόνες του σχολείου.  Έχει διορίσει ομάδες μαθητών που θα πηγαίνουν πιο νωρίς στο σχολείο με τη σειρά κάθε ομάδας, για το καθάρισμα του σχολείου και της αυλής.  Διορίζουν πρόεδρο μεταξύ των μαθητών, ταμία κλπ.  Η Κυβέρνηση έχει στείλει κάποια τρόφιμα για να βοηθήσει τους μαθητές των φτωχών σχολείων, όπως γάλα σε σκόνη, αλεύρι, τυρί, ελιές και σαλάμι.  Το αλεύρι δίνεται με τη σειρά σε μητέρες οι οποίες ζυμώνουν ψωμιά για όλο το σχολείο μια φορά τη βδομάδα.  Είναι ωραία άσπρα ψωμιά που μου αρέσουν περισσότερο από αυτά που ετοιμάζει η μητέρα για την οικογένεια λόγω του Αμερικάνικου τύπου του αλευριού που δίνεται στα σχολεία.  Η σκόνη του γάλακτος σμίγεται από ομάδες μαθητριών με νερό κάθε πρωί και ετοιμάζεται για το πρόγευμα του διαλείματος.  Όλοι οι μαθητές παίρνουν στο σχολείο τα φλυντζάνια και τα κουταλάκια τους, τα οποία πλένουν μόνοι τους μετά από κάθε χρήση και τα τοποθετούν πάνω σε ερμαράκια του σχολείου για την επόμενη μέρα.  Κατά το διάλειμμα περνούμε ένας ένας με τη σειρά από την Ομάδα των μαθητών που είναι υπεύθυνοι για να μας βάλουν το γάλα στο φλυντζάνι μας με μια κουτάλα, να μας δώσουν από μια φέτα ψωμί, 2-3 ελιές και τυρί ή σαλάμι αναλόγως.

Μερικές μέρες έχουμε Γυμναστική. Φορούμε μαύρα κοντά παντελονάκια και άσπρες φανέλες.  Τα παπούτσια μας πρέπει να είναι γυμναστικά για να είναι πιο μαλακά και εύκολα στο τρέξιμο.  Όλοι είναι πολύ χαρούμενοι στο μάθημα αυτό.  Όντας ντροπαλή, νιώθω πάντα λίγο μαζεμένη, γεγονός που δεν με αφήνει να ξανοιχτώ και να προοδεύσω.  Μου αρέσει όμως ιδιαίτερα να πηδώ και να παίζω στην τάφρο με την άμμο, διότι δεν κτυπώ και είναι κάτι πρωτόγνωρο για μένα.

Το πρόγραμμα αυτό συνεχίζεται για τους πρώτους τρεις μήνες και εγώ ζω ένα όνειρο γεμάτο χαρά και ευτυχία.  Έχω κάνει φίλους και φίλες στο σχολείο και το παιγνίδι μας πολλές φορές συνεχίζεται και τα απογεύματα όταν επιστρέψουμε στο σπίτι.

Το μόνο πράγμα που επισκίασε τη χαρά μου ήταν ένα πρωϊνό που δεν έβρισκα καθαρό ρούχινο μαντήλι λόγω των πολλών παιδιών της οικογένειας.  Πήρα τότε ένα κομμάτι μικρό από άλλο ρούχο, το οποίο όμως ήταν μάλλινο και χοντρό.  Το άπλωσα πάνω στα χέρια μου και όταν έλεγχε η δασκάλα μου είπε: “Αυτό δεν είναι μαντήλι αλλά, τέλος πάντων, να μη σε στείλω στο σπίτι για να μη χάσεις το μάθημα”.

Ο ένας από τους δασκάλους μας είναι Ελληνοκύπριος Ορθόδοξος και αυτή η διαφορά έχει πολλή σημασία και ενδιαφέρον από μέρους μου.  Όλο το χωριό είναι κατοικημένο από Μαρωνίτες.  Έχουμε μόνο δύο γυναίκες που έχουν Ορθόδοξους συζύγους αλλά, σαν παιδί, ουδέποτε είχα επαφή μαζί τους.  Επομένως έχω τώρα την ευκαιρία να γνωρίσω ένα ξένο δάσκαλο από κοντά.  Χαίρομαι να τον ακούω, τρέχω να τον εξυπηρετήσω και σε περίπτωση που κατοικήσει στο χωριό, τσακίζομαι να του πάρω στο σπίτι οτιδήποτε χρειαστεί.

Μετά την επιστροφή στο σπίτι μελετώ τα μαθήματα της επόμενης μέρας και βοηθώ τη μητέρα στις εργασίες του σπιτιού.  Παίζω λίγο με τ’ αδέλφια μου και βιάζομαι να πάω στο κρεβάτι για να ξυπνήσω νωρίς για το σχολείο.  Το πρωί όλα τα παιδιά είμαστε στην αυλή του σχολείου πολύ νωρίτερα από την ώρα που αρχίζουν τα μαθήματα και παίζουμε τόσο, που μπαίνουμε στις τάξεις κουρασμένοι.

Το σχολείο δεν έχει θερμάστρες και φώτα. Για το λόγο αυτό το χειμώνα πάντα κρυώνουμε και στις περιπτώσεις που οι μέρες είναι ηλιόλουστες, νιώθω μεγάλη χαρά όταν ο δάσκαλος μας ανακοινώσει ότι θα πρέπει να πάρουμε τις καρεκλίτσες μας για να κάνουμε το μάθημα έξω στον ήλιο.

Κατά το μάθημα της μουσικής, ο θείος μου, δάσκαλος Ηλίας Παρτέλλα, συνοδεύει τα τραγούδια μας με το βιολί του που παίζει ο ίδιος.  Το μόνο μουσικό όργανο που παίζουν οι μαθητές των μεγαλύτερων τάξεων είναι οι μελότικες.  Μας προτρέπει να τραγουδήσουμε κάποιους μουσικούς φθόγγους, κάθε ένας ξεχωριστά, οπότε διαλέγει τα άτομα που θα αποτελέσουν τη χορωδία του σχολείου. Είμαι περήφανη που είμαι κι εγώ μέλος της σχολικής χορωδίας διότι τραγουδούμε στις διάφορες γιορτές του σχολείου και στις εξορμήσεις μας για περίπατο.  Επιπρόσθετα, ο ιερέας του χωριού μάς διδάσκει εκκλησιαστικούς ύμνους, τους οποίους τραγουδούμε στην εκκλησία τις Κυριακές και τις γιορτές.  Μερικοί από τους ύμνους είναι στα αραβικά.  Για να μάθουμε να προφέρουμε σωστά τις λέξεις, ο ιερέας έχει την υπομονή να μας διδάσκει να διαβάζουμε την αραβική γραφή.

Συνεχίζεται .........................