Άλλοι κάνουν πάρτι και άλλοι πληρώνουν το λογαριασμό

Οι φορολογούμενοι καλούνται να πληρώσουν τα ελλείμματα στα ταμεία συντάξεως των ημικρατικών οργανισμών, αποτέλεσμα κακοδιαχείρισης, διαπλοκής και διαφθοράς.  Τα ελλείμματα αυτά ανέρχονται σε αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και αποτελούν χρήματα τα οποία ο φορολογούμενος έχει ήδη πληρώσει, απλά τώρα θα πληρώσει και πάλι.  Δεν ξέρω αν συμβαίνει και κάπου αλλού, αλλά στην Κύπρο, «άλλοι κάνουν πάρτι και άλλοι πληρώνουν».

Tα ελλείμματα των ταμείων συντάξεως των ημικρατικών, αν και πολύ μεγάλα, είναι ψίχουλα μπροστά στις μελλοντικές υποχρεώσεις της κυβέρνησης σε ότι αφορά τα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά σχέδια των εργαζομένων στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα.  Σύμφωνα με την τελευταία αναλογιστική μελέτη του 2011, η κυβέρνηση έχει υποχρεώσεις ύψους €15 δισεκατομμυρίων που θα πληρωθούν σε βάθος χρόνου στους εργαζομένους στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, δηλαδή, γενική κυβέρνηση, ανεξάρτητες υπηρεσίες, ημικρατικοί οργανισμοί, και τοπική αυτοδιοίκηση. 

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία τα οποία δημοσιεύονται στις εκθέσεις του Γενικού Ελεγκτή, το έλλειμμα στο Ταμείο Συντάξεως στην Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου ανέρχεται στα €175 εκατομμύρια, στην Αρχή Ηλεκτρισμού €133 εκατομμύρια, στην Αρχή Ραδιοτηλεόρασης €120 εκατομμύρια κλπ.  Γενικά όλοι οι ημικρατικοί οργανισμοί που διαθέτουν ταμεία συντάξεως (όχι σχέδια συντάξεως) έχουν ελλείμματα.   Τα «ταμεία» είναι πλήρως χρηματοδοτούμενα από εισφορές του οργανισμού προς το ταμείο, ενώ τα «σχέδια» είναι πιστώσεις οι οποίες όμως δημιουργούν την υποχρέωση από πλευράς κυβέρνησης να πληρώσει στο μέλλον.

Παρά το γεγονός ότι το επαγγελματικό συνταξιοδοτικό σχέδιο της κυβέρνησης έχει καταργηθεί το 2012, λόγω κατάρρευσης του δημοσίου, η υποχρέωση των €15 δις παραμένει, για να πληρωθούν οι υφιστάμενοι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι του δημοσίου σε βάθος χρόνου.  Σύμφωνα με τους λογαριασμούς της κυβέρνησης, το κράτος πληρώνει κάθε χρόνο γύρω στα €750 εκατομμύρια ή 5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, σε συντάξεις και φιλοδωρήματα στους συνταξιούχους του δημοσίου.  Τα €550 εκατομμύρια αφορούν τη γενική κυβέρνηση, €100 για τους ημικρατικούς και άλλα €60 για την τοπική αυτοδιοίκηση, ενώ γύρω στα €40 το χρόνο κοστίζει η κατοχύρωση των ταμείων προνοίας των 8,000 περίπου ωρομίσθιων του δημοσίου.

 Ακόμη και με τις αλλαγές στο επαγγελματικό συνταξιοδοτικό του δημοσίου, τα ποσά που θα καταβάλλει το κράτος κάθε χρόνο θα αυξάνονται για αρκετά χρόνια ακόμη πριν αρχίσουν να μειώνονται.  Τα χρήματα αυτά αφαιρούν σημαντικό μέρος από την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας, καθώς οι επιπρόσθετες φορολογίες μειώνουν το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, την κατανάλωση, τις επενδύσεις και τις θέσεις εργασίας.

Αυτοί που παραχώρησαν όλα αυτά τα δικαιώματα, τα οποία σήμερα θεωρούνται κεκτημένα, έπρεπε να φροντίσουν όπως η κυβέρνηση έκανε τις απαραίτητες εισφορές στα ταμεία των εργαζομένων όταν έπρεπε, για να πληρώνονται τα εφάπαξ και οι συντάξεις .  Αντί αυτού, οι κυβερνήσεις παραχωρούσαν τα δικαιώματα αυτά μεταφέροντας το βάρος στις επόμενες γενεές.

Η λύση στο πρόβλημα είναι πολύ απλή, λογική και δίκαιη.  Ο κάθε εργαζόμενος να εισφέρει για τη σύνταξη του, το ποσό που πρέπει, όπως συμβαίνει και με το Σχέδιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, όπου η σύνταξη που θα πάρει κάποιος είναι ανάλογη με τα χρήματα που έχει εισφέρει.  Αν η απλή αυτή λύση εφαρμοζόταν από την αρχή, τότε σήμερα δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα.  Ακόμα και σήμερα, η λύση αυτή μπορεί να εφαρμοστεί φτάνει να υπάρχει η πολιτική βούληση.

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας με το Δημοκρατικό Συναγερμό