Ο Αρχιεπίσκοπος Μαρωνιτών Κύπρου

προσκεκλημένος του Οικουμενικού Πατριάρχη σαν  εισηγητής στο σεμινάριο  για την Πραγματικότητα της Θρησκευτικής Ελευθερίας στον Κόσμο

1700 χρόνια μετά το Διάταγμα του Μιλάνου από τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο

Ένα σεμινάριο για την Θρησκευτική Ελευθερία, που οργανώθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε συνεργασία με το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Επισκοπικών Συνόδων (CCEE) έλαβε χώρα στην Κωνσταντινούπολη στις  17-18 Μαΐου, 2013.  Η Αυτού Παν αγιότητα Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης – Νέας Ρώμης, άνοιξε επίσημα το σεμινάριο και εκφώνησε την εναρκτήρια ομιλία ενώ  η Αυτού Αγιότητα Πάπας Φραγκίσκος απηύθηνε επίσημο μήνυμα στους συμμετέχοντες.

Λαμβάνοντας υπόψη τις αρχικές χριστιανικές ρίζες της θρησκευτικής ελευθερίας και το πρωτοποριακό καινοτόμο χαρακτήρα της συμφωνίας μεταξύ των αυτοκρατόρων Κωνσταντίνου και Λικίνιου το 313, γνωστό σήμερα σαν «Διάταγμα του Μιλάνου», δηλαδή, ότι η ελευθερία της θρησκείας  είναι έμφυτη σε κάθε άνθρωπο που δημιουργήθηκε από τον Θεό˙ ότι η θρησκευτική ελευθερία συνεπάγεται ότι η πολιτική εξουσία δεν ταυτίζεται με ένα συγκεκριμένο θρησκευτικό δόγμα με τον αποκλεισμό άλλων, αλλά είναι αναγκασμένη να υπάρχει για δικαιοσύνη, ειρήνη, ελευθερία και αλληλεγγύη μεταξύ όλων των πολιτών· ότι το κράτος πρέπει ν’ αναγνωρίζει την ύπαρξη ενός ορίζοντα του θείου νόμου που κάθε κοινότητα καθορίζει σύμφωνα με τα δικά της πιστεύω.

$11.                 Οι δύο Εκκλησίες, Καθολική και Ορθόδοξη, έχουν της θρησκευτική ελευθερία σαν ένα πολύτιμο θεμέλιο και ιερό ιδανικό του κοινωνικού τους δόγματος  και της ιερατικής τους πειθαρχίας.

$12.                 Θρησκευτική ελευθερία, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της λατρείας, γίνεται αντιληπτή ως η ελευθερία του κάθε ατόμου να πρεσβεύει την θρησκεία του χωρίς περιορισμό από το κράτος ή  άλλα άτομα ή ιδρύματα. Από την άποψη αυτή η θρησκευτική ελευθερία νοείται επίσης ως ελευθερία των θρησκευτικών κοινοτήτων και άλλων θρησκευτικών οργανώσεων για τη δημόσια λατρεία, την εκπαίδευση και την φιλανθρωπική δραστηριότητα.

$13.                 Εκκλησία και κράτος είναι ξεχωριστά αλλά δεν αποσυνδέονται. Αμοιβαία ανεξαρτησία και αυτονομία καθώς και συνεργασία μεταξύ εκκλησίας και κράτους, είναι θεμελιώδεις αρχές των σχέσεων Εκκλησίας-Κράτους. Το κράτος πρέπει να σέβεται την θρησκευτική ελευθερία όλων των πιστών και των κοινοτήτων τους προωθώντας μια κοινωνική τάξη που βασίζεται στη δικαιοσύνη. Σε περιπτώσεις που μια θρησκεία απολαμβάνει ευνοϊκή προστασία από το κράτος, η θρησκευτική ελευθερία των μειονοτήτων πρέπει να εξασφαλιστεί. Το κράτος δεν θα πρέπει να προωθεί προσηλυτισμό υπέρ ενός συγκεκριμένου δόγματος. Είναι υποχρεωμένο να προστατεύει το κοινό καλό και την αρμονία μεταξύ των πολιτών διαφορετικών δογμάτων.

Ο Πάπας Φραγκίσκος υπογράμμισε ότι “οι κοινοί μάρτυρες των αποστόλων του Χριστού στην Ευρώπη, πρέπει να βοηθήσουν να διαδοθεί το χαρμόσυνο μήνυμα της λύτρωσης στα πέρατα της γης, καλώντας τις πολιτικές αρχές παντού, υπό το φως του ιστορικού διατάγματος του Κωνσταντίνου, να σεβαστούν το δικαίωμα των πιστών να λατρεύουν ελεύθερα και να ομολογούν δημόσια την πίστη τους". Την ίδια στιγμή η Αυτού Αγιότης “κάλεσε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες να αναγνωρίσουν τον ρόλο που η Χριστιανοσύνη είχε στην διαμόρφωση της κουλτούρας μας και να παραμείνουν πρόθυμοι στη συνεχή συνεισφορά  που οι Χριστιανοί πιστοί μπορούν να κάνουν σ' αυτό το θέμα". 

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος υπενθύμισε τους συμμετέχοντες ότι "τα ουσιώδη ανθρώπινα δικαιώματα για τα οποία όλοι οι λαοί και οι κοινωνίες πολεμούν, αλλά που συχνά γίνονται αντιληπτά με την έννοια του αντιποίνου που δεν μοιάζει με το πνεύμα του Ευαγγελίου ή της Χριστιανοσύνης, περιλαμβάνουν πνευματικές αξίες που ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος φύτευσε στη διακυβέρνηση και τη δομή της αυτοκρατορίας του, επειδή διέκρινε και προέβλεψε ότι αυτός ήταν ο μόνος τρόπος για την εξασφάλιση της προόδου και τη διατήρηση της ειρήνης". Η Αυτού Παναγιότητα κατέληξε: "Είναι απαραίτητα οι ίδιες αξίες  που ο σύγχρονος κόσμος κληρονόμησε, εκτός από τους τίτλους που έχουν αλλάξει, ενώ η ανθρωπότητα τώρα δηλώνει επίσημα ότι δεν πιστεύει στο Θεό και η ώρα του Χριστιανισμού έχει περάσει. Παρόλα αυτά, παρά αυτές τις κραυγές, ο Χριστιανισμός και η Αλήθεια δεν είναι μόνο εκτός ημερομηνίας, αλλά έχουν στην πραγματικότητα τρομερά ωριμάσει ".

Στην δική του παρέμβαση ο Αρχιεπίσκοπος Μαρωνιτών Κύπρου τόνισε :

«Όλοι γνωρίζουμε ότι οι πόλεμοι γεννούν πολέμους και οι συγκρούσεις δημιουργούν μίσος και πληγές. Οι χριστιανοί που είναι αυτόχθονες έχουν αναπτύξει μια δημιουργική αποστολή, προάγοντας τις ανθρώπινες, πολιτισμικές και κοινωνικές αξίες, πρόσθετα των αξιών της πίστης, όπως τις έχουν βιώσει παρά τις εσωτερικές και εξωτερικές δυσκολίες. Η βασική επιλογή τους είναι ο διάλογος για την συμφιλίωση και την ειρήνη. Το πρωταρχικό ζητούμενο είναι ο σεβασμός των δικαιωμάτων κάθε πολίτη, ώστε να αντιμετωπίζονται όλοι ως ίσοι ενώπιον του νόμου. Συνεπώς, η νομοθεσία μιας χώρας πρέπει και οφείλει να εμπνέει διάφορα θρησκευτικά και πολιτισμικά διδάγματα, λαμβάνοντας υπόψη τις διάφορες τοπικές παραδόσεις, πράγμα που ισχυροποιεί το συμποσιακό πνεύμα που διασφαλίζει την κατανόηση και την αρμονία. Η αληθινή πρακτική σχετικά με τις θρησκευτικές και ανθρώπινες αξίες μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία, δεν θα μπορεί ποτέ να επιβεβαιώσει την ακρότητα, όποια και να είναι: θρησκευτική, πολιτισμική, λαϊκή, εθνική. Εδώ προκύπτει η προαγωγή της κουλτούρας της διαφορετικότητας μέσα στην ενότητα που εδράζεται στο μήνυμα της ειρήνης “AlSalaam”, το οποίο αποτελεί κοινή συνιστώσα σε όλες τις θρησκείες και κουλτούρες στον κόσμο»