Η εξυγίανση του δημοσίου μπορεί να φέρει ανάπτυξη

“Φαίνεται ότι όσο μικραίνει το κράτος, λειτουργεί καλύτερα".  Με αυτά τα λόγια ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρος Ρακιντζής παρέδωσε την Έκθεση της Υπηρεσίας του στον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια πριν λίγες μέρες.  Μπορεί η αναφορά του κ. Ρακιντζή να είναι ρητορική, όμως είναι και ουσιαστική.  Υπηρεσίες που είναι στελεχωμένες με υπερβολικό αριθμό εργαζομένων δεν μπορούν να λειτουργήσουν αποδοτικά και αποτελεσματικά και δεν παράγουν τα αναμενόμενα.  Από τη στιγμή μάλιστα που οι εργαζόμενοι στο δημόσιο απολαμβάνουν καθεστώς μονιμότητας, και τυγχάνουν ισοπεδωτικής αξιολόγησης χωρίς κίνητρα για καλύτερη εργασία, τότε είναι φυσικό να μην παράγουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους.  Σχεδόν πάντοτε, είναι το σύστημα διοίκησης που ευθύνεται για την χαμηλή παραγωγικότητα των υπηρεσιών του δημοσίου.  Ένα σύστημα που δεν αλλάζει λόγω της άρνησης των ισχυρών συντεχνιών και των αδύναμων κυβερνήσεων.  Ένα σύστημα που θεωρεί ότι τα κεκτημένα είναι διασφαλισμένα και δεν πρέπει να τα πειράξει κανείς, έστω και αν ικανοποιούνται με τα χρήματα των φορολογουμένων.  Ένα σύστημα που προωθεί την κακοδιαχείριση του δημοσίου και των χρημάτων των φορολογουμένων.   Η Ελλάδα είναι ένα κλασσικό παράδειγμα κακοδιαχείρισης και διασπάθισης δημοσίου χρήματος που έμελλε να φέρει τη χώρα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.  Όταν στην Ελλάδα έπιασε η κρίση, και έπρεπε να μειωθούν οι δαπάνες του κράτους, η κυβέρνηση παραδέχθηκε πως δεν γνώριζε πόσοι ήταν οι εργαζόμενοι στο δημόσιο.  Έτσι αποφάσισαν να τους μετρήσουν για να διαπιστώσουν οτι ο μαγικός αριθμός ήταν ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι, πολλοί από τους οποίους δεν δούλευαν αλλά πληρώνονταν από τα χρήματα των φορολογουμένων.  Ο μεγάλος αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων σε συνδυασμό με ένα πανάρχαιο σύστημα διοίκησης, δεν επέτρεπε στο κράτος να ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο στις δαπάνες του, ούτε και στα έσοδα του.  Το ελληνικό κράτος όχι μόνο δεν γνώριζε πόσοι είναι οι εργαζόμενοι του και τι ακριβώς έκαναν, αλλά δεν γνώριζε επίσης και πόσοι λάμβαναν κοινωνικές παροχές.  Έτσι είχαμε παράξενα φαινόμενα όπως κηπουροί σε νοσοκομεία που δεν είχαν κήπους και τυφλούς που οδηγούσαν αυτοκίνητα και έπαιρναν επιδόματα.  Σήμερα οι εργαζόμενοι Ελληνικό δημόσιο είναι γύρω στις 750,000, και πολλές στρεβλώσεις έχουν διορθωθεί.  Κατά γενική παραδοχή όμως, ο δρόμος προς την πλήρη εξυγίανση του δημοσίου είναι μακρύς.  Το πρόβλημα με τον υπερβολικό αριθμό εργαζομένων είναι ότι κάποιοι πληρώνονται χωρίς να παράγουν.  Οι άνθρωποι που πληρώνονται χωρίς να παράγουν θα μπορούσαν να εργάζονται και παράγουν σε άλλους τομείς της οικονομίας.  Το μεγαλύτερο όμως πρόβηλημα με αυτούς που πληρώνονται χωρίς να παράγουν είναι οτι κάποιοι άλλοι πληρώνουν για αυτούς, και αυτοί δεν ειναι άλλοι απο τους φορολογουμένους, τα χρηματα των οποίων η κυβέρνηση θα πρέπει να προστατεύει και να τα χρησιμοποιεί με προσοχή και σεβασμό.  Μια οικονομία που δεν χρησιμοποιεί τους πόρους της αποδοτικά και αποτελεσματικά, θα έχει περιορισμένες προοπτικές ανάπτυξης.  Όλα αυτά τα χρόνια ο υπερβολικός δανεισμός κάλυπτε αυτό το κενό και δημιουργούσε πρόσκαιρη ανάπτυξη.  Σήμερα όμως τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά, ιδιαίτερα στην Κύπρο.  Ο δανεισμός, όχι μόνο δεν αυξάνεται αλλά μειώνεται, και θα μειώνεται για μερικά χρόνια ακόμη, μέχρι να φτάσει τα φυσιολογικά επίπεδα.  Αν λοιπόν επιθυμούμε ανάπτυξη, θα πρέπει να προχωρήσουμε με την εξυγίανση του δημοσίου και τον εξορθολογισμό των δαπανών του δημοσίου.

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας