Ο υπερβολικός δανεισμός είναι ναρκωτικό σε μια οικονομία, διότι δημιουργεί πλασματική ανάπτυξη και ευμάρεια, ψηλή απασχόληση και ψηλά εισοδήματα, αναβαθμίζοντας το βιοτικό επίπεδο όχι μόνο αυτών που δανείζονται αλλά και των υπολοίπων πολιτών και επιχειρήσεων.  Ο δανεισμός δεν είναι κάτι κακό, εφόσον αυτός που δανείζεται απλώνει το χέρι του μέχρι εκεί που φτάνει, και εφόσον η επένδυση που γίνεται είναι κερδοφόρα.  Εάν έστω και μια εκ των πιο πάνω προϋποθέσεων δεν ικανοποιείται, τότε ο δανεισμός θα καταλήξει σε ένα μη εξυπηρετούμενο δάνειο.  Αυτό που έχει γίνει στην Κύπρο κατά τα τελευταία 10 χρόνια, με το δανεισμό σχεδόν να τριπλασιάζεται, είναι πολλές επενδύσεις που δεν έχουν αποφέρει τα αναμενόμενα κέρδη και ως αποτέλεσμα, τα εν’ λόγω δάνεια να μην μπορούν να εξυπηρετηθούν.  Οι επενδύσεις αυτές μάλιστα, ήταν δυσανάλογα μεγάλες, κυρίως σε ακίνητη ιδιοκτησία, και προκάλεσαν τη φούσκα στις τιμές των ακινήτων.  Εδώ και δύο δεκαετίες, τόσο ο δημόσιος, όσο και ο ιδιωτικός δανεισμός ακολούθησαν αυξητική τάση, και έφτασαν σε πρωτόγνωρα επίπεδα.  Ο ιδιωτικός δανεισμός έφτασε τα €72 δισεκατομμύρια ενώ το δημόσιο χρέος έφτασε τα €15 δισεκατομμύρια, λίγο πριν από το κούρεμα.  Σε ότι αφορά τον ιδιωτικό δανεισμό, η Κύπρος είναι πρώτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ το δημόσιο χρέος είναι το τέταρτο ψηλότερο, μετά την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία.  Ο κύριος λόγος που ο ιδιωτικός δανεισμός στην Κύπρο έφτασε σε τόσο ψηλά επίπεδα είναι οι καταθέσεις των Ρώσων και άλλων ξένων, που από το 1991 πλημμύρισαν το Κυπριακό τραπεζικό σύστημα, τα οποία οι τράπεζες δάνεισαν στην εγχώρια αγορά και τα διοχέτευσαν στην οικονομία.  Οι ξένες καταθέσεις σκαρφάλωσαν στα €27 δισεκατομμύρια λίγο πριν το κούρεμα του Μαρτίου.  Από το 1991 μέχρι σήμερα, η νομισματική επέκταση στην Κύπρο (αύξηση των δανείων) ήταν 18% ετησίως ενώ ο κανονικός ρυθμός που μπορεί να αντέξει μια ανεπτυγμένη οικονομία δεν πρέπει να υπερβαίνει το 10%.  Με νομισματική επέκταση της τάξης του 18%, ο συνολικός δανεισμός διπλασιάζεται κάθε τέσσερα χρόνια.  Δηλαδή, από το 1991 μέχρι σήμερα, ο δανεισμός εξαπλασιάστηκε!  Ακόμα και η Κίνα θα μας ζήλευε!  Ακόμα πιο εξωφρενικό είναι το γεγονός ότι κατά τη χρονική περίοδο 2003-2008,η νομισματική επέκταση ήταν της τάξης του 25% ετησίως.   Όλα αυτά τα δάνεια προκάλεσαν την ξέφρενη και υπέρμετρη ανάπτυξη της Κυπριακής οικονομίας, και έριξε σε νάρκη νοικοκυριά και επιχειρήσεις.  Ήταν περίπου σαν μια πυραμίδα, η οποία έμελλε κάποια στιγμή να καταρρεύσει.  Η πυραμίδα κατέρρευσε από τον Μαϊο του 2011, όταν οι διεθνείς δανειστές μας πήραν χαμπάρι και σταμάτησαν να δανείζουν την Κυπριακή Δημοκρατία.  Για 20 ολόκληρους μήνες, οι «έξυπνοι» καταθέτες απέσυραν τα χρήματα τους από τη Λαϊκή, και οι «έξυπνοι» της Κεντρικής Τράπεζας διοχέτευαν δισεκατομμύρια ευρώ έκτακτη ρευστότητα, με αποτέλεσμα σήμερα να έχουμε και €11.5 επιπρόσθετα δανεικά από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.  Και εμείς ακόμα ψάχνουμε το λάθος!

Μάριος Μαυρίδης, βουλευτής Κερύνειας με το Δημοκρατικό Συναγερμό.