Παρά το γεγονός ότι ο κίνδυνος για την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος έχει ξεπεραστεί, η κατάσταση της οικονομίας χειροτερεύει κάθε μέρα.  Η συρρίκνωση της οικονομίας συνεχίζεται (-5.7% το πρώτο εξάμηνο), η ανεργία αυξάνεται (17.2% τον Αύγουστο)  και επιχειρήσεις κλείνουν η μια μετά την άλλη (15-20 την ημέρα).  Στον τραπεζικό τομέα, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αυξάνονται, οι καταθέσεις μειώνονται, και τα δανειστικά επιτόκια παραμένουν ψηλά δυσκολεύοντας περισσότερο τους δανειολήπτες στην καταβολή των δόσεων και στην εξόφληση των χρεών τους.   Αν και το μνημόνιο λαμβάνει υπόψη την επιδείνωση της οικονομίας, τίποτα δεν είναι σίγουρο, μπορεί εύκολα όλα να ανατραπούν.  Ακόμα και αν ακολουθήσουμε το μνημόνιο ευλαβικά, δεν είναι σίγουρο ότι θα διεξέλθουμε της κρίσης μέχρι το τέλος του 2014, όπως είναι προγραμματισμένο.  Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι ακολουθώντας πιστά το μνημόνιο, θα έχουμε τις περισσότερες πιθανότητες να εξέλθουμε από την κρίση το συντομότερο δυνατό.  Όμως οι κίνδυνοι παραμονεύουν.  Όλα ξεκινούν από το βαθμό της ύφεσης στην οικονομίας, η οποία επηρεάζει την ανεργία, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα δημόσια έσοδα αλλά και τα έξοδα και το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ.  Ο βαθμός της ύφεσης επηρεάζει ακόμα και τα επιτόκια δια μέσου των μη εξυπηρετούμενων δανείων.  Όσο τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν εισπράττουν  δόσεις, αυτά αναγκάζονται να χρεώνουν περισσότερο τους καλοπληρωτές για να μπορούν να επιβιώσουν.  Η ύφεση της οικονομίας, δηλαδή η συρρίκνωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), υπολογίζεται από την τροϊκα να κυμανθεί γύρω στο 8% για το 2013 και στο 5% για το 2014, ενώ αναμένεται σταθεροποίηση του ΑΕΠ κατά το 2015.  Αυτό σημαίνει ότι συνολικά, αν λάβουμε υπόψη και τα δύο προηγούμενα χρόνια, η συνολική συρρίκνωση της οικονομίας από την πρωτόγνωρη αυτή κρίση, θα είναι γύρω στο 19%, από την κορυφή στον πυθμένα.  Αυτό σημαίνει μείωση της απασχόλησης, αύξηση της ανεργίας, και μείωση των εισοδημάτων όλων σχεδόν των εργαζομένων και επιχειρήσεων.  Ελάχιστοι εργαζόμενοι δεν υπέστησαν μειώσεις μισθών.  Δεδομένου ότι τα κυπριακά νοικοκυριά και επιχειρήσεις είναι καταχρεωμένα, η ανεργία και οι μειώσεις μισθών θα αυξήσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ακόμα περισσότερο. Αυτό σημαίνει ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να αυξήσουν τις προβλέψεις τους για τις επισφάλειες (τις ζημιές εξ΄αιτίας των μη εξυπηρετούμενων δανείων).  Οι επισφάλειες θα μειώσουν τα ίδια κεφάλαια των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και ίσως αυτά να χρειαστούν επιπρόσθετα κεφάλαια. Αν ώ μη γένοιτο, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα χρειαστούν επιπρόσθετα κεφάλαια, τότε αυτά δεν θα προέλθουν από το κράτος αλλά από τους μετόχους.  Γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο τρόπο που διαχειριζόμαστε τις πρόνοιες του μνημονίου.  Βαδίζουμε σε τεντωμένο σχοινί και η παραμικρή «εξυπνάδα» μπορεί να μας ρίξει στον γκρεμό.  Δεν είναι καιρός για να λαϊκισμό, ούτε για πειράματα.  Τώρα είναι η ώρα της ευθύνης, της σοβαρότητας και της σκληρής δουλειάς, για να καταφέρουμε να βγούμε από το τέλμα που μας έχει ρίξει η τραπεζική και οικονομική κρίση αλλά και τα λάθη του παρελθόντος.

Μάριος Μαυρίδης, βουλευτής Κερύνειας