Καθώς η ανεργία αυξάνεται και τα εισοδήματα των Κυπρίων μειώνονται, το βιοτικό επίπεδο των νοικοκυριών μειώνεται αναπόφευκτα, και αναμένεται να μειωθεί ακόμα περισσότερο στα επόμενα χρόνια.  Η πρωτοφανής οικονομική κρίση που βιώνουμε σήμερα έχει αφήσει εκτεθειμένες δεκάδες χιλιάδες οικογένειες, οι οποίες δεν κερδίζουν αρκετά χρήματα για να μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια.  Τα κυπριακά νοικοκυριά είναι υποχρεωμένα να μειώσουν το βιοτικό τους επίπεδο και πολλά από αυτά θα ζουν κάτω από συνθήκες φτώχειας στα επόμενα χρόνια.   Ένας μεγάλος αριθμός νοικοκυριών βασίζεται στα επιδόματα που λαμβάνει από τις κοινωνικές υπηρεσίες του κράτους.  Οι κοινωνικές υπηρεσίες αποτελούν το κατώτατο δίκτυ προστασίας για τις πλέον ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, και είναι ένας θεσμός που λειτουργεί πολύ ικανοποιητικά στην Κύπρο.  Το κράτος όμως θα πρέπει να διαθέτει και άλλους βασικούς θεσμούς και υπηρεσίες που να μειώνουν το κόστος διαβίωσης των νοικοκυριών χωρίς να μειώνουν το βιοτικό τους επίπεδο.  Ένα σύγχρονο κράτος έχει την υποχρέωση να προσφέρει στους πολίτες του ικανοποιητικές υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης, μεταφορών και άλλες, σε χαμηλό κόστος.  Σε περιόδους  παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, οι υπηρεσίες αυτές αντισταθμίζουν και μετριάζουν τη μείωση του βιοτικού επιπέδου των κυπριακών νοικοκυριών. Αν τα κυπριακά νοικοκυριά είχαν ικανοποιητική πρόσβαση στις πιο πάνω βασικές υπηρεσίες, τότε η μείωση του βιοτικού τους επιπέδου θα μπορούσε να ήταν χαμηλότερη ή και καθόλου.  Ας δούμε μερικά παραδείγματα.  Ένα νοικοκυριό ξοδεύει σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του σε υπηρεσίες υγείας από τον ιδιωτικό τομέα.  Η ανυπαρξία εθνικού σχεδίου υγείας, περιορίζει σε μεγάλο βαθμό την πρόσβαση των νοικοκυριών σε ικανοποιητικές και χαμηλού κόστους υπηρεσίες υγείας. Ο συνωστισμός που παρατηρείται στα δημόσια νοσηλευτήρια και οι μεγάλες λίστες αναμονής, αναγκάζει την πλειοψηφία των κυπρίων να καταφεύγει στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια όπου πληρώνουν πολύ περισσότερα. Μη έχοντας άλλη επιλογή, τα κυπριακά νοικοκυριά αναγκάζονται να περικόπτουν από άλλες βασικές ανάγκες για να αγοράσουν ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας.  Η μη ύπαρξη ικανοποιητικού και ολοκληρωμένου συστήματος δημοσίων μεταφορών είναι άλλος ένας παράγοντας που αυξάνει το κόστος για τα κυπριακά νοικοκυριά.  Το σημερινό σύστημα δημοσίων μεταφορών μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ένα σπίτι το οποίο χτίζεται σταδιακά και επί του παρόντος η ολοκλήρωση του είναι στο 60% (προσωπική εκτίμηση).  Σήμερα, πέρα από το 95% των καθημερινών μετακινήσεων πραγματοποιούνται με ιδιωτικά αυτοκίνητα ενώ σε άλλες χώρες το ποσοστό αυτό είναι πολύ χαμηλότερο.  Οι υπηρεσίες εκπαίδευσης είναι επίσης ανεπαρκής.  Παρά το γεγονός ότι το κράτος προσφέρει δωρεάν παιδεία σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, οι συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών, ακόμα και από το δημοτικό, χρειάζονται ιδιαίτερα μαθήματα τα απογεύματα.  Αξίζει να σημειωθεί ότι το κράτος ξοδεύει τεράστια ποσά σε υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης και μεταφορών, ανάλογα με άλλων χωρών, αλλά η διαχείριση είναι τέτοια που δεν εξυπηρετεί τους πολίτες.  Και αυτός είναι ο λόγος που γενικά ο κόσμος θα υποφέρει περισσότερο από ότι πρέπει λόγω της οικονομικής κρίσης που διανύει η οικονομία.

Μάριος Μαυρίδης, βουλευτής Κερύνειας