Όλα τα εισοδήματα φορολογούνται

Για λόγους αρχής και για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, όλα τα εισοδήματα φορολογούνται μια φορά.  Η αρχή αυτή αφορά όλα τα είδη εισοδημάτων, από εργασία, από επενδύσεις, από ενοίκια, από τυχερά παιγνίδια κλπ.  Αυτή είναι η πρακτική που ακολουθείται σε όλες τις σύγχρονες χώρες του πλανήτη.  Εξαιρέσεις υπάρχουν βεβαίως εκεί όπου η πολιτεία κρίνει ότι θα πρέπει κάποια εισοδήματα να είναι αφορολόγητα για σκοπούς δημοσίου συμφέροντος, όταν διατίθενται για συγκεκριμένους σκοπούς. Για παράδειγμα, σε όλες τις χώρες υπάρχει το αφορολόγητο ποσό.  Όσοι έχουν εισοδήματα κάτω από το ποσό αυτό, δεν πληρώνουν φόρο εισοδήματος.  Το μέτρο αυτό είναι κοινωνικό και η πολιτεία προσφέρει αυτή τη φοροαπαλλαγή σε όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα.  Το αφορολόγητο ποσό στην Κύπρο είναι €19,750 και είναι το ψηλότερο της Ευρώπης, όμως θα πρέπει να σημειωθεί ότι το φορολογικό σύστημα στην Κύπρο δεν επιτρέπει κάποιες αφαιρέσεις και εκπτώσεις όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες.  Η πολιτεία προσφέρει επίσης φοροαπαλλαγή για εισφορές σε συνταξιοδοτικά ταμεία, κοινωνικές ασφαλίσεις και ταμεία προνοίας, ταμεία υγείας, ασφάλειες ζωής κλπ.  Οι εισφορές αυτές αφαιρούνται από το φορολογητέο εισόδημα  για να ενθαρρύνουν τους πολίτες να εισφέρουν και να αποταμιεύουν περισσότερα, ενισχύοντας έτσι τα εισοδήματα τους κατά τη συνταξιοδότηση τους.  Όμως τα εισοδήματα που απολαμβάνει ο δικαιούχος κατά τη συνταξιοδότηση του ως αποτέλεσμα των εισφορών του, φορολογούνται κανονικά.  Κάποιες χώρες επιτρέπουν στους δικαιούχους να λαμβάνουν μέρος των συνταξιοδοτικών τους ωφελημάτων (εκτός από τις κοινωνικές ασφαλίσεις) ως εφάπαξ, και το υπόλοιπο ως ισόβια σύνταξη.  Στο Ηνωμένο Βασίλειο για παράδειγμα, ο δικαιούχος μπορεί να λάβει το 25% του ταμείου προνοίας του ως εφάπαξ, το οποίο είναι και αφορολόγητο, ενώ το υπόλοιπο ταμείο προνοίας παραχωρείται σε μηνιαίες δόσεις ως ισόβια σύνταξη, η οποία φορολογείται κανονικά.  Η πολιτεία παραχωρεί αυτή την φοροαπαλλαγή ως κίνητρο για να ενθαρρύνει τους πολίτες να εισφέρουν στα ταμεία τους.  Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για την ποιότητα ζωής των συνταξιούχων αλλά και για τα δημόσια οικονομικά του κράτους.  Διότι σε μια περίοδο γήρανσης του πληθυσμού στην Ευρώπη, όλο και λιγότεροι φορολογούμενοι θα πληρώνουν για όλο και περισσότερους συνταξιούχους.  Όσα περισσότερα αποταμιεύσουν οι εργαζόμενοι σήμερα, τόσο λιγότερα θα χρειαστούν όταν θα είναι συνταξιούχοι.  Αύξηση της αποταμίευσης σήμερα θα επιβαρύνει λιγότερο τα δημόσια οικονομικά αργότερα, άρα και τους μελλοντικούς φορολογούμενους.  Για λόγους δημοσίου συμφέροντος λοιπόν, η πολιτεία ενθαρρύνει τις αποταμιεύσεις στα συνταξιοδοτικά συστήματα.  Το σημαντικό όμως είναι ότι σε κάθε περίπτωση, ο εργαζόμενος θα πρέπει να εισφέρει στα ταμεία συνταξιοδότησης του και τα συνταξιοδοτικά του ωφελήματα να είναι ανάλογα των εισφορών του.  Διότι, όταν οι δικαιούχοι των συνταξιοδοτικών ωφελημάτων δεν είχαν εισφέρει στα ταμεία τους κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους  βίου, τότε κάποιοι άλλοι πληρώνουν για αυτούς, και αυτό είναι κοινωνικά άδικο.

Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κερύνειας